Vrijdag
Lang uitslapen is er niet bij, want de vrijdag puilt qua optredens uit zijn voegen. Het eerste optreden van de dag begint al om 1 uur ’s middags. En dat is geen alledaagse performance, maar een optreden van de screamo/hardcore/blackmetalgroep Throwing Bricks en de post-metalband Ontaard. De bevriende bands hebben in opdracht van Roadburn volledig nieuwe muziek gecomponeerd onder de titel Something To Lose. De vraag is altijd hoe dit soort experimenten uitpakt, maar in het geval van Throwing Bricks & Ontaard overtreft het optreden alle verwachtingen. Er staat soms een heel elftal op het podium, maar toch klinkt het geheel als een klok. Alle complimenten dus aan de geluidstechnicus, die de muziek geweldig uit de speakers laat knallen. Er gebeurt ontzettend veel en de nummers wisselen voortdurend van gedaante. Post-metal, sludge, hardcore en black metal vormen de basisingrediënten, maar zelfs die combinatie van stijlen dekt de lading nauwelijks. Want op andere momenten nemen ravebeats de overhand, of schakelt de groep terug naar een fulminerende spokenwordpassage of een ingetogen moment met louter een ontroerende vioolpartij. Deze bands hebben alle creativiteit en hun hele ziel en zaligheid in dit werk gelegd en dat levert magische momenten op. Het zegt alles dat The Engine Room volledig gevuld is en dat Throwing Bricks & Ontaard een minutenlang applaus in ontvangst mag nemen na afloop. Een fenomenale aftrap!
Het is even schakelen als ik – nog overdonderd door de opener van vandaag – The Terminal binnenloop voor het optreden van Midwife & Vyva Melinkolya. De twee artiesten spelen vanmiddag hun gezamenlijke album Orbweaving (2023), een plaat die is ontstaan uit de nauwe vriendschap die tussen Madeline Johnston (Midwife) and Angel Diaz (Vyva Melinkolya) is ontstaan na een moeilijke persoonlijke periode voor beiden. De persoonlijke band tussen de twee muzikanten wordt niet alleen zichtbaar via de begeleidende videobeelden – gemaakt tijdens de periode dat Angel naar de studio van Johnston in New Mexico afreist – maar blijkt ook uit de respectvolle en bemoedigende manier waarop ze elkaar ondersteunen tijdens het optreden. De zoetgevooisde, dromerige en etherische shoegaze-klanken zijn comfortabel als een warme deken. Een intiem en mooi optreden, waarbij geen oordopjes nodig zijn.
Een van de optredens waar ik op voorhand het meest naar uitkeek, is dat van De Mannen Broeders, een samenwerking van Amenra-frontman Colin van Eeckhout en Broeder Dieleman. Op papier lijkt dat in eerste instantie een nogal onwaarschijnlijke combinatie. Toch voelen de mannen als ze elkaar voor het eerst ontmoeten een connectie, die uitgroeit in een diepe verwantschap als ze ontdekken hoeveel ze ondanks hun ogenschijnlijk totaal verschillende benaderingen met elkaar gemeen hebben. Het resulteert in het prachtige album Sober Maal, in vijf dagen opgenomen in een achttiende-eeuwse Doopsgezinde Kerk in Middelburg, waarop we een plechtige combinatie van drone en ambient horen. De spiritualiteit en emotie druipt uit elke porie van het minimalistische album. Het optreden van vanmiddag overtreft echter alle verwachtingen. Naast van Eeckhout op de draailier en Dieleman op banjo maakt een voltallig vrouwenkoor zijn opwachting. Je kunt een speld horen vallen in de afgeladen volle Next Stage en er hangt een serene, emotionele sfeer in de zaal. In die respectvolle setting komen sublieme uitvoeringen van Alle Roem Is Uitgesloten, Verteere Heel en Onze Lieve Vrouwe nog fraaier tot hun recht dan op plaat. Iedere aanwezige zal zijn eigen herinneringen, onzekerheden, angsten en gevoelens voelen bovenkomen bij de diep reflectieve en tegelijkertijd helende nummers. Ook ondergetekende houdt het niet droog. Wat een adembenemend mooi optreden! De collectieve emotionele ontlading in de zaal levert de mannen – en het koor – een minutenlange ovatie op.
Deze dag bestaat uit pijnlijke keuzes maken. Hoewel ik het optreden van Messa graag vanaf het begin had gezien om de integrale performance van het nieuwe album The Spin te horen, heeft het briljante optreden van De Mannen Broeders tot gevolg dat ik slechts de laatste twee nummers van de Italiaanse doommetalgroep meepik. Het gezelschap is bepaald geen onbekende op Roadburn. De groep speelde er al in 2019 en in 2022 zelfs op Main Stage om het album Close integraal te spelen. Het materiaal dat al eerder van The Spin beschikbaar is, maakt duidelijk dat het viertal nog veelzijdiger voor de dag komt. Hoewel de basis nog steeds doom is, is de muziek zeer melodieus, met ruimte voor harmonieuze melodieën, blues-achtig soleerwerk en fraaie hardrockpassages. Zangeres Sara Bianchin is uitstekend bij stem en weet met haar zuivere, heldere vocalen de zaal moeiteloos om haar vinger te wikkelen. Messa levert altijd kwaliteit.
Na een snelle eetpauze om de inwendige mens te versterken – het programma laat voor de rest van de dag namelijk weinig ruimte voor pauzes – pik ik een half uurtje mee van het tweede optreden van envy. Gisteren werd ik overdonderd door de ijzersterke vertolking van het album A Dead Sinking Story (2003). Vanmiddag spelen de Japanners een set waarin de nadruk ligt op het modernere werk, met name het meest recente album Eunoia (2024). En ook nu geeft de groep zijn visitekaartje af met een zeer fraaie performance. Waar het oudere werk klinkt als een mengeling van Isis en Mono, klinkt envy op dit album alsof Alcest en Svalbard samen een ‘Fight Club’ zijn binnengelopen. Rauwe, onstuimige drumroffels worden afgewisseld met minimalistische en zeer serene passages. De band heeft een neusje voor euforische melodielijnen, die als zonnestralen door de chaos schijnen. Hoewel de muziek minder direct toegankelijk is, weten de bandleden ook nu door de bezieling waarmee ze staan te spelen de Main Stage omver te blazen.
Tijd voor de tweede speciaal voor Roadburn gecomponeerde set, ditmaal van de Britse elektro/ambient-artiest Gordon Chapman-Fox. Onder de naam Warrington Runcorn New Town Development Plan maakt hij een dromerige en hypnotiserende mengeling van trippy ambient en kille electronica, met daaroverheen wat lichte krautrock-invloeden. Onder de titel Industrial Growth heeft hij speciaal voor Roadburn nieuwe muziek gecreëerd, die vanavond de première beleeft. Hoewel de geluidsafstelling niet ideaal is – zo dreunen de bassen wel erg hard door – werken de onderkoelde, analytische synthgolven goed. Het optreden is natuurlijk vrij statisch – met een serieus kijkende Chapman-Fox, die geconcentreerd aan allerlei knopjes aan het draaien is, als enige op het podium – maar de begeleidende videobeelden zorgen ervoor dat er toch voldoende te bekijken is. Die beelden zijn overigens nogal bevreemdend. Het lijkt alsof we in een soort Stranger Things-uitvoering van een lokale gemeenteraad worden gezogen. Hoewel het optreden boeiend is, houd ik het na een half uur voor gezien.
Er is immers zeer veel te kiezen op dit tijdstip. Waag ik een kans in het intieme Paradox, om daar Patrick Walker van 40 Watt Sun te horen? De kans om nog binnen te komen, schat ik zeer minimaal in. Naar Main Stage dan maar, om een naar alle waarschijnlijkheid botvergruizend harde set van de intrigerende sludgeformatie The Body te ondergaan? Daar ben ik ook niet echt voor in de stemming. De keuze valt op de Koepelhal, waar de groep Zombie Zombie zijn Roadburn-debuut maakt in The Terminal. Die debuutstatus geldt overigens niet voor de individuele leden. Zombie Zombie is namelijk het project van Étienne Jaumet, die als saxofonist al eerder in Tilburg op de planken stond met de psychedelische rockgroep Slift. Met Zombie Zombie begeeft de Fransman zich echter in heel ander vaarwater. Met twee drummers/percussionisten en een vloedgolf aan weldadige, dromerige synthpartijen schotelt Zombie Zombie ons een onweerstaanbare mengeling van pschedelica en krautrock voor. Het is heerlijk wegdromen op de subtiele, maar rijke klanken van het gezelschap, dat vanavond voor een deel zijn nieuwe album Funk Kraut (toepasselijke titel) ten gehore brengt. De psychedelische achtergrondbeelden versterken het zinsbegoochelende karakter van de muziek.
We blijven in psychedelische sferen, want ik ga direct door naar Hall Of Fame om daar Maquina. aan het werk te zien. Al ruim een kwartier voor aanvang staat er een snel langer wordende rij omdat de zaal al volledig vol is. Maar met enig geduld blijkt er toch ruimte te komen. Eenmaal binnen volgt een bezweet feestje. Het Portugese drietal produceert heerlijk doorschurende krautrock met flink wat psychedelische elementen en een punk-achtige ‘vibe’. Onder leiding van het onontkoombare, repetitieve en solide drumwerk van Halison Peres, die ook verantwoordelijk is voor de rellerige vocalen, wordt iedere overgebleven weerstand uit het aanwezige publiek gestampt, totdat iedereen in extase aan het dansen en swingen is. De flinke laag fuzz op de gitaarpartijen geeft het geheel een extra rauw randje dat heel goed werkt. Maquina. ontwikkelt zich in rap tempo tot een geliefde live-act en dit dampende en stomende optreden maakt wel duidelijk waarom!
Ik sleep mijn vermoeide benen wederom richting 013, niet om Cave In te zien (die groep heeft inmiddels wel vaak genoeg op Roadburn gestaan!), maar om in Next Stage te kijken naar weer een bijzondere samenwerking onder de naam New Age Doom feat. Tuvaband. De Canadese psychedelische, jazzy doomgroep New Age Doom en de Noorse shoegaze-artieste Tuva Hellum Marschhäuser brengen in 2023 hun gezamenlijke album There Is No End uit. Op plaat klinkt die samenwerking behoorlijk prettig: het meanderende, melancholische stemgeluid van Marschhäuser (dat af en toe wat aan Jonas Renkse van Katatonia doet denken qua sfeer) blijkt zeer soepel samen te gaan met de lounge-achtige klanken van New Age Doom. Helaas valt het optreden vanavond ietwat tegen. Zo had Marschhäuser het eerste gedeelte net zo goed niet mee hoeven te doen, want haar zang is volstrekt onhoorbaar. En hoewel drummer Eric Breitenbach een genot is om te bekijken met zijn expressieve drumstijl, kabbelt de muziek iets teveel voort om de aandacht vast te houden.
Tijd voor een laatste oversteek richting Koepelhal op deze zeer volle dag. In The Engine Room mag Bambara de avond afsluiten. De broeierige, dansbare post-punk van de Amerikaanse groep is lekker energiek en dat is precies wat de avond nodig heeft. Ondanks de enorme concurrentie op dit tijdstip is The Engine Room redelijk goed volgelopen. Het warmbloedige, donkere stemgeluid van Andrew Chugg – die tijdens het optreden veel contact maakt met het publiek – vormt de voornaamste troefkaart van het gezelschap, maar ook de rest van de band staat strak en met overtuiging te spelen. De nadruk ligt op het meest recente album Birthmarks, dat enkele maanden geleden is verschenen. Tijdens het laatste nummer duikt Chugg nog even het publiek in. Bambara heeft weinig toeters en bellen nodig om zijn visitekaartje af te geven en zorgt er met dit dynamische optreden voor dat de aanwezigen hun laatste restjes energie eruit persen op deze ijzersterke vrijdag.