Dat vind ik ook. We hebben het opzettelijk gedaan. Mike hield altijd al van hardere muziek, zoals bijvoorbeeld Pantera. Toen we begonnen met dit album besloten we dat het wat harder moest. Het hele idee om Paradise Lost te gebruiken als onderwerp kwam pas later. We wilden een album maken waar het om de riffs draait, en dat we zelf hadden willen horen toen we nog tieners waren. Daarom zijn we weer eens gaan luisteren naar de albums en bands die ervoor gezorgd hebben dat wij zelf muziek gingen maken. Dat hebben we proberen te combineren met de muziek die we zelf maken met Symphony X, en daaruit kwam dus dit hardere album. We hebben ook andere versterkers en microfoons gebruikt, om het geluid te krijgen dat we wilden.
Maakt de microfoon die jij deze keer gebruikte dan zo'n verschil?
Jazeker. Deze versterkt de lage tonen wat meer, en is dus ook wat gevoeliger voor de lage tonen.
En je zingt dan ook iets lager dan we van je gewend zijn.
Ik heb het een en ander geprobeerd met m'n stem. Bijvoorbeeld met The Serpent's Kiss, dat klonk echt niet goed als ik het een octaaf hoger zong. Maar Domination klonk weer niet goed als ik het een octaaf lager probeerde. Ik heb het dus wel geprobeerd, om te kijken hoe het klonk. Maar het meeste materiaal klonk wat beter als ik het lager zong dan ik normaal gewend ben te zingen. En zoals ik zei, deze nieuwe microfoon is meer geschikt voor de lagere tonen, dus hij pakt het gegrom iets beter op. Maar het klinkt ook wat lager omdat het gemener gezongen is.
In de biografie die ik meegeleverd kreeg staat nadrukkelijk dat Paradise Lost geen conceptalbum is, maar dat het wel gebaseerd is op het gelijknamige gedicht van John Milton. Wat is dan het verschil?
Het hangt er maar net van af hoe je "conceptalbum" definieert. Voor mij gaat dit album wel over de ideeën uit het gedicht, maar het is niet echt een groot verhaal. Niet zoals het nummer The Odyssey is, of het album V: The New Mythology Suite. Die vertellen echt een heel verhaal. Dit nieuwe album niet. De nummers zijn wel met elkaar verbonden, omdat het allemaal over leven en dood gaat, maar niet op de manier dat je bij een normaal conceptalbum hebt. Tenminste, zo zie ik het. Als iemand het wel een "conceptalbum" noemt, vind ik het ook goed. Maar als je de titel verandert, en het titelnummer weglaat, dan denk ik dat mensen het verband tussen de nummers niet zo snel zullen opmerken. We zaten zelf ook met de gedachte te spelen om het album een andere titel te geven, zodat het niet zo voor de hand ligt waar het over gaat. Ik denk dat we dan niet zoveel vragen hadden gehad over dat het een conceptalbum is. Maar goed, het zorgt nu eenmaal voor een gaaf thema en heel gaaf artwork, dus we konden het niet laten om het toch te doen.
Nu je het over artwork hebt, wie is dat meisje op de voorkant van de cd?
Ik zou het niet weten. Een soort engel ofzo? Het zou Satan kunnen zijn. Of de aartsengel Michael.
Wat voor emoties en boodschappen willen jullie overbrengen in de nummers?
Voornamelijk de duistere emoties. Misleiding, verraad, ijdelheid, wraak. Wat er met je gebeurd als die dingen een te grote rol in je leven gaan spelen. En dan is er ook nog het "sympathy for the devil"-aspect. Als Satan het Paradijs gaat vernietigen, dan staat hij nog wel even stil bij hoe mooi het is. En dan vraagt hij zich af of het wel juist is wat hij gaat doen. Dus ook twijfel komt aan bod, net als eigenlijk alle menselijke emoties en gevoelens. Maar de Duivel z'n echte motief is wraak. Wraak op God. De echte boodschap is eigenlijk dat er nooit verlossing komt, omdat het verhaal eigenlijk nog niet af is. Michael laat zien wat er allemaal gaat gebeuren. Maar ook een sterke boodschap in het verhaal is liefde. Als Eva het Paradijs uitgeschopt wordt gaat Adam met haar mee, want hij wil niet zonder haar leven. Daarna beginnen ze aan sex en gaan ze liggen rotzooien, maar dat is weer wat anders. Maar ik vind het wel cool dat er zo'n groot contrast in zit. De misleiding door de Duivel laat de liefde tussen Adam en Eva zien.
Was het niet lastig om dat allemaal in songteksten om te zetten? Want in een verhaal kun je rustig nog wat tekst toevoegen, maar in een liedje moet het ook nog op de muziek passen.
De teksten waren erg lastig om te schrijven. We hebben ook geprobeerd om ons niet vast te pinnen aan het boek, want dan kom je snel met zinnen uit het boek aanzetten. Maar in dat voorbeeld wat ik net noemde heb ik ook mijn eigen ervaringen verwerkt. Een paar jongens die ik al jaren ken hebben mij en wat vrienden belazerd. Dat had met m'n oude baan te maken. Het was gewoon een kutstreek. En in het boek trof ik veel gelijkenissen met wat ik zelf had doorgemaakt. Toen we de teksten schreven zei Mike nog dat ik me niet moest houden aan het boek, maar dus ook mijn eigen ervaringen moest gebruiken als inspiratie. Dat was echt heel motiverend. De teksten komen dan een stuk makkelijker, als het persoonlijk is. En dan kun je ook veel meer emotie leggen in je stem. En neem bijvoorbeeld The Domination Tune. Iedereen wil de wereld veroveren, en mensen laten doen wat jij wilt. Daar gaat dat nummer dan weer over.
Je hebt me nu nieuwsgierig gemaakt. Wat is er op je oude werk gebeurd waardoor je zo kwaad was?
Ik wil er niet teveel op ingaan, maar het zit zo. Een paar mensen die ik al erg lang ken wilden een vakbond opstarten. Hier in Amerika heb je vakbonden, waarmee je veranderingen op je werk makkelijker gedaan kunt krijgen. Ik moet je zeggen dat ik er zelf niet meer werkte, maar ik had meer een consultant-rol in het opzetten van die vakbond. Ze wilden dus mijn advies. Die twee mannen die die vakbond wilden oprichten waren al vrij ver ermee, maar ze kregen geld en een betere baan aangeboden, als ze zouden tegenstemmen. Dus op den duur moest er gestemd worden, en zij stemden ineens tegen. En daardoor ging het hele gedoe niet door. Ze hebben dus hun eigen vakbondsleden verraden, voor wat geld. En daardoor zijn er ook nog mensen ontslagen, omdat zij toch corrupt bleken te zijn. Ik was echt kwaad dat het zo gegaan is. Je verwacht zoiets niet van twee mannen die je al jaren als vriend beschouwd. Nee, die vriendschap is nu echt voorbij. Maar het heeft nu wel voor inspiratie voor nummers gezorgd.
Door met iets positievers dan, namelijk de productie. Symphony X klinkt beter dan ooit tevoren. Wat is er veranderd?
Alles! Nieuwe versterkers, nieuwe microfoons, nieuwe spullen, nieuwe mixer. Alles.
Nieuwe studio?
Nee, dat niet. Zelfde studio, ander materiaal. We wisten namelijk dat we bij Mike een goede studio hadden. Ik had daar mijn solo-album opgenomen, en dus wist ik ook wel dat het goed zat daar. Maar toen had ik er iemand bijgehaald die heel veel van acoustiek weet, om alles goed te krijgen. Dus toen is er al veel aan de apparatuur daar vervangen, om het beter te maken. En daar hebben we nu gebruik van gemaakt voor Paradise Lost.
Vorig jaar zomer kwamen er al berichten dat jullie in de studio zaten. Waarom hebben we tot deze zomer moeten wachten op het resultaat? Jullie zijn nog met Megadeth op tour geweest toch?
Ja, dat heeft heel ons schema door de war gehaald. Maar ik ben blij dat we dat gedaan hebben, want die tour was geweldig. Het heeft ook veel nieuwe deuren voor ons geopend. Ik denk dat daardoor ons nieuwe album ook in de Billboard Top 200 in de VS is binnengekomen. Het heeft ons heel wat meer bekendheid gegeven bij het publiek.
Hier in Nederland kwamen jullie op nummer 60 ongeveer. Ook dat had ik zeer zeker niet verwacht.
Ja ik las het. 60 in Nederland, 50 in Duitsland. We zitten op veel plaatsen op ongeveer die hoogte. Ik snap het ook niet, want we hebben zeker geen muziek voor het grote publiek. Maar ik kan niet ontkennen dat ik het toch wel heel leuk vind. Ik denk ook dat het er mee te maken heeft dat dit album iets meer "normale" heavy metal is. We hadden toch wel de reputatie dat we een progband zouden zijn, en dat kan dodelijk zijn. Daarmee kweek je weinig nieuwe luisteraars. Nu wilden we echt laten zien dat we een echte metalband zijn, en ik denk dat men dat nu doorheeft.
De tour met Dream Theater zal jullie hier in Europa ook zeker nog meer op de kaart zetten, denk je niet?
In een perfecte wereld zou je dat wel denken, maar met Dream Theater fans weet je dat maar nooit. Toen we met Stratovarius op tour waren ontdekten veel fans dat wij eigenlijk ook een metalband zijn, en geen progband. Maar bij Dream Theater kan het zijn dat men nu ineens denkt dat we een metalband zijn, en geen progband, en het dan niks vinden. Ik weet het niet, of ze zo zullen reageren. Ik hoop van niet. Hopelijk kunnen we niet al te lang na die tour weer terugkomen naar Europa, voor een headline tour. Maar eerst de tour met Dream Theater. Ik kijk er erg naar uit. We hebben veel aan ze te danken. Zij zijn er onder andere voor verantwoordelijk dat Dave Mustaine ons vroeg voor zijn Gigantour. En het zijn gewoon hele aardige kerels.
Wat kunnen we dan van jullie verwachten op die tour?
We hebben ongeveer een uur speeltijd, dacht ik. Ik denk dat we veel van het nieuwe album zullen spelen, in ieder geval in het eerste half uur. Daarna doen we ouder materiaal. We proberen natuurlijk wel ons nieuwe album in de schijnwerper te zetten. Bovendien zie ik het nut er niet zo van in om als openingsband veel nummers te spelen van albums die niet zo makkelijk meer te krijgen zijn. We moeten natuurlijk wel proberen wat nieuwe fans erbij te krijgen, en die moeten wel op cd kunnen vinden wat we live speelden. Maar voor onze eigen fans die naar de shows komen, en ik denk wel dat dat er bij elke show een aantal zullen zijn, spelen we natuurlijk ook wat oude nummers. En tegen de tijd dat we met onze eigen tour naar Europa komen kent iedereen het album.
Hebben jullie al nieuwe nummers live gespeeld?
Jazeker. We zijn door Zuid-Amerika op tour geweest, en daar hebben we drie nieuwe nummers gespeeld. Ze klinken erg goed, kan ik je zeggen.
Ja, natuurlijk zeg je dat.
Hahahah ja je hebt gelijk. Maar geloof me maar op mijn woord, in dit geval. We hadden zelf ook niet verwacht dat men zo positief zou reageren hoor. We speelden Set The World On Fire, Domination en The Serpent's Kiss. Ik denk dat we die drie ook gewoon als opening houden in de show, want dan zit het tempo er lekker in. In het eerste kwartier van een show moet je zorgen dat de sfeer er in zit, dan kan de rest van de show niet meer stuk.
Welk ander nieuw nummer kijk je naar uit om live te spelen?
Walls Of Babylon! En het titelnummer wil ik ook erg graag live spelen. Bij het oefenen viel het erg mee. We hadden verwacht dat het erg lastig zou zijn, maar nee, het valt mee. Toen we Communion And The Oracle live wilden spelen moesten we echt zweten, want dat bleek erg lastig te zijn. Nu valt het dus gelukkig mee. Eigenlijk wil ik ook Seven live proberen. Het is een beetje vreemd nummer, maar ik denk dat het live wel erg leuk is. The Sacrifice ook wel, maar we zijn bij Dream Theater slechts openers, en dan moet je geen ballads gaan spelen tussen harde nummers. Maar op onze eigen tour denk ik dat we die wel doen.
De zaal waar jullie met Dream Theater in Nederland komen kan zo'n 12000 man bevatten. En ik verwacht dat het wel uitverkoopt. Ben je al aan zulke grote getallen gewend?
Een beetje. Toen we met Stratovarius tourden stonden we ook in grote zalen, maar dan niet zo groot. Half zo groot, schat ik. En ook dat is een grote mensenmassa, vanaf het podium gezien. En ook op Gigantour waren het geen kleine zalen hoor. Ik ben er dus wel wat aan gewend.
Dus je bent niet meer nerveus daardoor.
Nou, ik ben nog wel altijd wat nerveus voordat ik het podium op ga. Bij elke show. Maar dat hoort erbij. Ik weet dat de andere bandleden er ook last van hebben, dus ik ben gelukkig niet alleen. Maar het zorgt ervoor dat je jezelf helemaal geeft voor de show. Als je namelijk niet nerveus bent dan ga je denk ik fouten maken, omdat het te gemakkelijk gaat.
Tussen The Odyssey en Paradise Lost zaten vijf jaar. In die tijd heb je een solo-album opgenomen, en twee albums met Jorn Lande. Moeten we nu weer vijf jaar wachten op de volgende Symphony X plaat?
Nee nee. Als alles lekker blijft gaan zoals het nu gaat zal het volgende album er sneller zijn. Onze platendeal met InsideOut is nu voorbij, dus we krijgen nu aanbiedingen van andere labels. Ook dat speelt wel mee, want als je ergens tekent willen ze liefst ook wel snel een nieuwe plaat. Maar we hebben de productie nu onder de knie. Nu weten we hoe we het moeten doen om het echt perfect te laten klinken. Dus de volgende keer zal dat ook minder tijd kosten. We moeten nu dus alleen nog nieuwe nummers schrijven en opnemen, hahaha. En eerst op tour, natuurlijk.
