Stoner-, sludge- en doommetalfans hoefden in deze herfst nog niet aan een vervroegde muzikale winterslaap te beginnen. Op 24 oktober vond namelijk voor de derde keer Into The Void plaats in Leeuwarden. De organisatie achter dit Friese festival (ook verantwoordelijk voor metalfestival Into The Grave) toverde de mooiste line-up tot nu toe te voorschijn. De plechtige kerkzaal Romein, waar het al maar groeiende festival eerst werd gehouden, is omgeruild voor het spiksplinternieuwe popcentrum Neushoorn. Metalfan.nl trok met een grote delegatie naar het hoge noorden om poolshoogte te nemen.
Het is nooit makkelijk om de opener van een festival te zijn. Die rol is steevast weggelegd voor lokaal of internationaal talent, maar ja, meestal kent niemand je. Dat geldt dus ook voor het Sloveense Mist. Tien minuten voor aanvang betreed ik een zo goed als lege zaal. De wierook heeft haar werk alvast gedaan als de volgende mensen de weg naar deze verborgen spelonk gevonden hebben. Mist opent met Inan’ en begint vol moed aan een tamelijk hopeloze klus. Uiteindelijk staat er redelijk wat volk toe te kijken hoe de dames en heer staan te ploeteren om hun Candlemassiaanse doom over te brengen. De muziek is allerminst slecht, maar de onervarenheid speelt dit gezelschap parten. De muzikanten staren nog erg veel naar hun instrumenten en zangeres Nina Spruk durft niet voluit te gaan. Dit is het moment waarop je je beseft dat Mist nog maar drie jaar actief is. Dit kwintet heeft nog veel te leren wat hun liveact betreft. De muziek redt dit optreden en daar mag bij vermeld worden dat ook de nieuwe nummers goed klinken. Mist maakte vorig jaar in het voorprogramma van Cauchemar een betere indruk, maar ik blijf er bij dat ze over enkele jaren wél potten gaan breken. (Ruud)
Terug naar de kleine zaal. Ik zie verschillende mensen nog verdwaasd een zijgangetje induiken, waar ze stuiten op security-mensen die hen hoofdschuddend terugsturen. De bewegwijzering laat nog te wensen over. Eindelijk vind ik de dikke deuren die toegang bieden tot het tweede podium, maar stuit op een massa mensen. Veel nieuwkomers lopen het zaaltje weer uit, maar dat heeft over het algemeen niet met de band te maken. Wie dichter bij het podium komt, merkt dat het daar veel rustiger is dan in de bottleneck bij de deur. Mother Engine heeft blijkbaar niks door, want ze kunnen het publiek moeiteloos dichter bij het podium krijgen. Hun fijne psychedelische stoner zorgt voor een uitstekende sfeer in de eerste rijen. Dit Duitse drietal wekt het idee een jamband te zijn uit een van de Amerikaanse woestijnen, maar het enige echt spontane is het knappen van de snaren van de gitaar. Dat neemt niet weg dat dit een leuk optreden. (Ruud)
Als collega's Kees en Ruud zeggen dat ik een bepaalde band goed moet vinden, dan vind ik deze band doorgaans ook goed. Vandaag is dat met Magister Templi dan ook niet anders. De bandleden zijn uitzonderlijk goedgemutst en in tegenstelling tot wat andere media reeds verkondigd hebben 'stoked to play' in plaats van 'stoned to play'. Het enthousiasme spat er dan ook vanaf terwijl de band een heerlijke portie Mercyful Fate-occultisme en -solo's combineert met Doomsword-achtige riffs. Zanger Abraxas doet me in een bepaald opzicht nog het meeste denken aan Hell's David Bower, vanwege het feit dat beide frontmannen een hogepriesterfunctie lijken aan te nemen in hun performance. Helemaal als de zanger het publiek inspringt om links en rechts mensen te bezweren, is het op en top genieten. Niet iedereen lijkt even gecharmeerd te zijn van de band die vandaag toch wel het meest 'metal' uit de bus komt, maar het gros van het publiek gaat toch uit zijn dak op songs als Lucifer, Osiris en Horus The Avenger. Mijn absolute hoogtepunt van de dag!(Lennert)
Het daaropvolgende Your Highness blijkt een stevige kluif te zijn. Ik mag graag naar een potje stoner luisteren, maar de schreeuwvariant is niet aan mij besteed. De zaal is bij aanvang redelijk gevuld, al loopt deze gaandeweg steeds verder leeg. Er is een kleine schare fans die helemaal losgaat, maar het is duidelijk dat het etenstijd is. De momenten waarop Your Highness weet te imponeren, zijn die waarop de melodieuze elementen naar voren komen. De schreeuwzang is inwisselbaar en dat zorgt ervoor dat er vandaag weinig animo voor is. Deze Antwerpenaren hebben wel eens voor vollere zalen gespeeld. Aan hun enthousiasme ligt het in elk geval niet, maar ik wacht het einde niet af en zoek vast een mooi plekje voor Ufomammut. (Ruud)
De Italianen van Ufomammut vormen de eerste echte publiekstrekker. De grote zaal staat zo goed als vol als het drietal het podium betreedt. Er wordt afgetrapt met Somnium van het in het voorjaar verschenen album Ecate. Voor het eerst gaat het publiek ook echt los en smult het van de doom/sludge van deze semi-legendarische band. De muur van geluid die neergezet wordt, is ronduit indrukwekkend en nu valt ook pas echt op hoe goed het geluid van de zaal is. Bands als Ufomammut verzuipen vaak in een poel van zompigheid, maar daar is vandaag dus geen sprake van. Wel kost het mij veel moeite om de nummers te onderscheiden. Er wordt meer van Ecate gespeeld, maar het kunstje van de band is me wel snel duidelijk. Daar geven de fans die inmiddels zelfs een pit bouwen helemaal niks om. Het optreden is er eentje om in te lijsten. Het is log, het dreunt en het is hypnotiserend, maar wat je vooral ziet, is puur vakmanschap. (Ruud)
Het Koreaanse Jambinai kan op veel nieuwsgierige bezoekers rekenen. De spreekwoordelijke vreemde eend in de bijt heeft namelijk nogal wat traditionele instrumenten meegenomen. Wie verwacht getrakteerd te worden op dromerige melodieën, komt van een koude kermis thuis. Er wordt namelijk lompzwaar afgetrapt met Time Of Extinction, de opener van het enige album dat de band op het curriculum heeft: Différance. Kneiterharde noisy doomsludge doet bij de een de oren klepperen en bij de ander de haren wapperen; stilstaan blijkt onmogelijk. Maar het is niet slechts lompe, harde herrie dat de klok slaat. Zo komt ook de dromerige ambienttrack Shining Light Doze Back voorbij. Niet iedereen kan daar de concentratie voor opbrengen en er klinkt bij die kalme, zachte stukken tot grote ergernis van de mensen die het wel waarderen, nogal wat geroezemoes en geklets van achteren. De kletsmajoren wordt echter niet veel later de mond gesnoerd met het kneiterharde Grace Kelly. Ook wordt er nog een nieuw nummer gespeeld en belooft de frontman ons toch vooral dat de opvolger van Différance heavier zal gaan klinken. Hij verontschuldigt zich ook nog dat ze geen metalband zijn, maar dat is eigenlijk helemaal niet nodig, getuige de stilte die afsluiter Connection teweegbrengt. Je kunt een speld horen vallen. Wow! (Wouter)
The Ocean begint met een valse start. Naar later blijkt, heeft de lichtman zich opgesloten op het vrouwentoilet en daardoor staat het zaallicht tot grote ergernis van bandleider Robin Staps tijdens de eerste twee nummers aan, en is er van een lichtshow op het podium geen sprake. Maar als er vervolgens onder de titel The Great Observer, dat wel voorzien wordt van goed licht, een nieuw nummer gespeeld wordt, laat de band pas zien wat ze echt kunnen. De toevoeging van Dalai Theofilopoulou op cello is echter helaas grotendeels onhoorbaar, en ook de toegevoegde keys van Irakli Mamrikishvili komen niet altijd even goed uit de speakers. Maar probeer ook maar eens door die muur van geluid die de Zwitsers de zaal in stampen, heen te beuken met zulke subtiele melodie-instrumenten. De band baant zich plichtmatig een weg door de nummers en zanger Loic Rossetti beklimt vervolgens nog even de speakers om een balcony-dive te maken. Het duurt even voor hij vindt dat er genoeg mensen onder hem zijn om hem op te vangen, maar de dive en crowdsurf vormen het hoogtepunt van het optreden. Er wordt vervolgens afgesloten met Benthic: The Origin Of Our Wishes, de afsluitende lompe doomsludgetrack van het laatste album Pelagial. Mede door de valse start was dit niet het allerbeste optreden van deze band, maar zelfs een wat minder optreden scoort een ruime voldoende. (Wouter)
King Hiss treft het niet met ons. Door ons uitgebreide interview met Magister Templi en het lange nababbelen, missen we een flink deel van hun optreden. Ik loop de kleine zaal nog binnen om de laatste nummers mee te pikken. Erg indrukwekkend vind ik het niet en dat komt voor een groot deel omdat hun stijl me niet boeit. King Hiss speelt een moderne variant van het stonergenre waarbij de zang me wat beknepen klinkt. Het mist overtuiging en dat komt blijkbaar niet alleen op mij zo over. Deze zaal heb ik eerder op de dag verschillende keren voller gezien. Toch heb ik niet het idee dat King Hiss op het verkeerde festival speelt en ook aan hun enthousiasme ligt het niet. Misschien is het wel het stukje kwaliteit, want dit soort bandjes heb ik wel heel vaak gezien. (Ruud)
Ingewikkeld zeg: er bestaat een instrumentale stonerrockband genaamd Karma To Burn uit de VS, en een soortgelijke groep uit Duitsland onder de naam My Sleeping Karma. Het Indische spirituele begrip zal schijnbaar weinig van doen hebben met vocalen... My Sleeping Karma klinkt wat etherischer en psychedelischer dan Karma To Burn, met een mooie opbouw van nummers zoals we die kennen van ons eigen Monomyth. Mij als leek weten de Duitsers daarmee compleet te overrompelen en ik sta dan ook als een gek in de voorste linie te headbangen. Een van de hoogtepunten van de dag. (Kees)
Postrockliefhebbers worden door de organisatie van Into The Void getrakteerd op een optreden van Mono, niet dit minste binnen dit vrij jonge subgenre. De Japanse band heeft een alternatieve rock-uitstraling, maar de muziek heeft op het eerste gehoor weinig met rock-'n-roll te maken. Hoewel minder hard dan Jambinai (de op een na rustigste band van het festival) bevatten de nummers van Mono wel degelijk intense stukken die mijn aandacht weten vast te houden. De muziek is heerlijk om bij weg te dromen, maar het geluidslandschapsachtige karakter vind ik meer tot zijn recht komen in een film, game of serie dan tijdens een concert. (Kees)
Vorig jaar zag ik Sólstafir in de zomerse buitenlucht in Leeuwarden op het festival Into The Grave. De muziek van de IJslanders wist mijn interesse te wekken, maar ik vond zulke melancholische, getormenteerde, maar ook intieme muziek beter tot zijn recht komen in een zaaltje dan in de open lucht. In de grote zaal van Neushoorn, met de typerende zuivere akoestiek, komt Sólstafir dan ook goed tot zijn recht. Een sfeervolle lichtshow begeleidt het ietwat routineuze spel van de IJslanders. Er is interactie met de publiek, maar op een nogal Bruce Dickinson-achtige wijze. Totaal niet passend bij dergelijke intieme muziek. Na afloop zijn verscheidene fans dan ook teleurgesteld, door zowel de sfeer-brekende speeches van zanger Aðalbjörn Tryggvason als de setlist. Over dat laatste heb ik niets te klagen. Ik ben geen kenner, maar ik vond de gespeelde nummers van een mooie, doomachtige aard. Heel toepasselijk op dit festival. Zulke muziek moet (net als blues) toch een gevoelige snaar bij mensen raken. Dat deed het ook: tijdens het optreden zag ik diverse liefhebbers in tranen naar de IJslanders staren. Dat moet genoeg zeggen. (Kees)
Na het optreden van Sólstafir lijken weinig bezoekers om 1 uur 's nachts nog zin te hebben in Christian Mistress. Into The Void is in veel opzichten het kleine broertje van Roadburn, maar niet als het gaat om aan oprechte heavy metal toegewijde bezoekers. De pret is er niet minder: een select publiek (waaronder bandleden van Magister Templi en Mist) schaart zich voor het lage podium in de kleine zaal waar zangeres Christine Davis en haar mannen aan de show beginnen. Het is wel te horen dat dit de op een na laatste show van de band uit Oregon is voor deze tour: Davis klinkt nog rauwer dan normaal, maar dat past prima bij de vuige sfeer rond de band. De voorste rijen van het publiek gaan helemaal los op het Priestiaanse gesoleer van Tim Diedrich en Oscar Sparbel. Twee jaar terug zag ik Christian Mistress ook al in Leeuwarden. De band was toen ook al zeer bezield, maar nu zien we een band met een zelfvertrouwen dat zich kan meten met veteranenacts. Dat merken we vooral aan de uitstraling van Davis, maar ook aan de speelvreugde van de andere muzikanten en niet in de laatste plaats aan het enthousiasme van het publiek. Een fraaie afsluiter in het holst van de nacht. (Kees)
De organisatie van Into The Void heeft qua stijl goed gekeken naar het soortgelijke, maar veel grotere Roadburn Festival. Per bandoptreden zijn er speciale, fantasierijke posters geproduceerd en stijlvolle festivalshirts. Net zoals we dat kennen van het internationaal bekende festival in Tilburg. Het lijkt er echter op dat Into The Void nu uit de schaduw van de Brabantse broer komt. Het Friese festival maakte een grote sprong voorwaarts, wat betreft locatie (het ruime Neushoorn), populaire bands (Mono, Sólstafir, Ufomammut en The Ocean) en bezoekersaantal (van vierhonderd bezoekers vorig jaar naar zevenhonderd dit jaar). Neushoorn is als locatie nog niet zo sfeervol als Romein, maar dat komt in de toekomst vast wel goed. In ieder geval weten we dat ook volgend jaar, zodra de bladeren weer van de bomen vallen, we ons weer kunnen verheugen op een gevarieerd en speciaal festival.
Met dank aan Heleen Ten Kate voor de foto's. Meer foto's vind je op de Facebook pagina van de zaal.
