Er is zoals gebruikelijk weer een hele soap aan vooraf gegaan, maar na een schier eindeloze reeks van vertragingen ligt sinds 25 mei jongstleden eindelijk het zevende album van de Zweedse experimentele blackmetalband Shining in de winkels. De band rondom frontman Niklas Kvarforth heeft de afgelopen jaren een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Van een redelijk standaard klinkende ‘suicidal black metal’ act evolueerde Shining namelijk naar een geniale, experimentele black metal band die niet bevreesd was om uit allerlei genrevreemde invloeden te putten. Het voorlopige hoogtepunt werd in 2007 bereikt met het geniale Halmstad, een album dat nog altijd een van mijn favoriete platen aller tijden is.
De verwachtingen voor deze zevende plaat zijn hoog. Kvarforth heeft zelf meerdere malen aangegeven dat Född Förlorare (dat zoveel als ‘geboren verliezer' betekent) wat hem betreft de enige echte opvolger van Halmstad is. Het in 2009 verschenen zesde album, Klagopsalmer, was volgens hem niet veel meer dan een tussendoortje om onder de labeldeal met Osmose uit te komen. De eerste luisterbeurten leveren bij mij echter vooral tweeledige gevoelens op. Enerzijds borduurt de band voort op de succesformule van de voorgaande albums: lange, complexe nummers van een hoog compositorisch niveau met veel lagen en diepe emoties. Anderzijds slaat Shining op Född Förlorare echter ontegenzeggelijk nieuwe paden in.
Sommige nummers klinken direct vertrouwd. Zo is opener Förtvivlan, Min Arvedel een typisch Shining-nummer geworden waarin Kvarforth wederom kan bewijzen wat een geniale, imponerende zanger hij toch is. Moeiteloos brult, krijst en fluistert hij zich een weg door het geweldig opgebouwde nummer. Ook een nummer als het geweldig erop los groovende Människa O'Avskyvärda Människa (met vurige solo van Arch Enemy-gitarist Chris Amott) zal de fans van de voorgaande albums direct kunnen bekoren. Een nummer als Tiden Läker Inga Sår laat echter al wat nieuwe invloeden horen. Het begin van de song roept een zeer onaangenaam, Lifelover-achtig sfeertje op, maar het meest opvallende is nog wel de prominente cleane zang van Kvarforth. Het is iets dat vaker op het album zal terugkeren en in het begin nogal wat gewenningstijd vraagt.
Zo bestaat ook het melancholische, zelfs licht folky Tillsammans Är Vi Allt uit een prominent aanwezig clean refrein, nota bene gezongen door Håkan Hemlin, die bekend staat als een van Zwedens grootste popsterren. Saillant detail: Hemlin raakte lang geleden aan lager wal door overmatig drugsgebruik, terwijl het nummer juist over drugs gaat. Met I Nattens Timma covert Shining een andere Zweedse rockband – Landberk. Het zegt veel over de reikwijdte van de sound en de ambities van de band, die meer dan ooit bereid is om ver over de grenzen van de black metal te kijken. Als afsluiter FFF dan ook nog eens kalm en met cleane zang begint, lijkt het album wel heel stilletjes te eindigen, maar al vrij snel barst het nummer op een fantastische wijze volledig los.
Met Född Förlorare heeft Shining wederom een buitengewoon knap album afgeleverd. De dynamiek is groter dan ooit en de extremen liggen dan ook verder dan ooit uit elkaar. Bovendien is het een echte groeiplaat: ondanks mijn eerdere reserves ben ik inmiddels volledig overtuigd van de kracht van dit album. Hoewel de band niet meer het geniale niveau van Halmstad bereikt, bewijst Shining met Född Förlorare nog altijd een van de meest creatieve en meest toonaangevende bands in de huidige extreme metalscene te zijn.
Tracklist:
1. Förtvivlan, Min Arvedel
2. Tiden Läker Inga Sår
3. Människa O'Avskyvärda Människa
4. Tillsammans Är Vi Allt
5. I Nattens Timma (Landberk Cover)
6. FFF
