Iced Earth’s Jon Schaffer komt wel vaker met verrassende berichten. Het meest opzienbarend was natuurlijk het vertrek èn de terugkeer van boegbeeld Matt Barlow. Even verrassend is het nieuwste soloproject van Schaffer, Sons of Liberty. Naast een gratis te downloaden album gaat het hier om een waar platform met bijbehorende website met aanverwante documentaires. Dit platform heeft als doel een stokje te steken voor de inperking van de individuele vrijheid door allerlei instituties, van de VN tot het internationale banksysteem.

Sinds Iced Earth’s The Glorious Burden weten we al dat Schaffer een echte patriot is, waarvoor de Amerikaanse grondwet heilig is. Deze overtuiging kreeg een extra lading na de pauze die Schaffer inlaste na de laatste Iced Earth tour. Met Megadeth - United Abominations ging Dave Mustaine hem al voor met een gelijksoortig kritisch geluid, nu de beurt aan Jon Schaffer met Brush-Fires Of The Mind.

Dat het om een soloproject gaat, houdt ook in dat Brush-Fires Of The Mind volledig door Jon Schaffer is ingezongen. Er is geen gastbijdrage te bekennen. Sporadisch zijn er door de jaren heen wel wat Iced Earth nummers door Schaffer ingezongen, maar de gehele zangprestatie op dit album is indrukwekkend. Muzikaal is Schaffers hand duidelijk te herkennen, maar hij laat toch een ander gezicht van zich zien dan bij Iced Earth. Er is gekozen voor een rockgeoriënteerde aanpak, die we eerder hoorden bij nummers als Valley Forge en A Gift or A Curse. De nummers blijven erg bij de kern, wat in deze vorm ten goede komt. Enerzijds worden de nummers opgebouwd naar pakkende, radiogevoelige reffreinen, anderzijds haalt Schaffer vocaal het onderste uit de kan en komt zowel gevoelig als woest over. De teksten zijn pittig en in de vele samples worden politici als Abraham Lincoln en Bush aangehaald. Door deze accenten krijgt het album een lekker rebels en opruiend karakter. Het is menens.

Terug naar de thematiek, want dat was de belangrijkste motivatie voor Sons Of Liberty. Centraal staat de angst voor een zekere Nieuwe Wereldorde. Aansluitend op de internationale kredietcrisis, worden banken als de grote boosdoeners gezien. Zo begint Jeckyll Island over de samenzwering van de Rockefellers, Rothschilds en andere bankbobo’s. Door monetair over te stappen van de gouden naar de papieren standaard, konden bankiers bewust schulden en inflatie creëren waardoor een nieuwe vorm van slavernij en overheersing ontstond. Volgens de bewegingen waar Schaffer op voortborduurt, is deze afhankelijkheid verantwoordelijk voor het voortduren van dubieuze oorlogen zoals te Irak en Afghanistan. Dit doorlopende thema gaat natuurlijk lijnrecht in tegen democratische principes en het zelfbeschikkingsrecht. Het doel van Sons of Liberty is het kweken van een kritische kijk op de politiek. “The system is a travesty, the world order lies. The only hope lies in our consensus, not of left and right” (Indentured Servitude). Jon Schaffer’s persoonlijke openbaring op dit gebied wordt verhaald in het ontspannende The Cleansing Wind.

Er zijn kanttekeningen te plaatsen bij deze invalshoek. Zo wordt het thema vanuit een erg patriottistisch, Amerikaans oogpunt bekeken. Dat dit niet altijd in goede aarde valt bij luisteraars, weten we vanwege de eerdere kritiek op Iced Earth’s The Glorious Burden. De ‘Constitution’ is voor een echte Amerikaanse patriot een nationaal, heilig symbool en vanaf de Koude Oorlog bestaat er in Amerika al een ongezonde paranoia ten opzichte van collectivisme en instituties. Vanuit dit perspectief is het ook dubieus dat in False Flag zowel Obama als Hitler in hetzelfde fragment voorkomen. Het is de vraag in hoeverre oprechte ongerustheid door slaat naar krampachtig conservatisme. Ik geef Schaffer hierin het voordeel van de twijfel. Hij benadrukt zelf geen absolute waarheden te hebben en dat het hem vooral gaat om het creëren van een bewustzijn. Een goede zaak voor een gezonde democratie.

Sons Of Liberty weet zo dus toch een universeel gevoel aan te spreken. Muzikaal is Brush-Fires Of The Mind een verademing. Ondanks de thematiek is het geen zware kost, maar een stuk boeiender dan de gemiddelde rockmuziek die dagelijks langskomt. De gevoelige nummers komen een stuk beter tot hun recht nu Schaffer ze zelf zingt. En die gedrevenheid heb ik de laatste jaren wel eens gemist bij Iced Earth.

Tracklist:
1. Jeckyll Island
2. Don't Tread On Me
3. False Flag
4. Our Dying Republic
5. Indentured Servitude
6. Tree Of Liberty
7. Feeling Helpless?
8. The Cleansing Wind
9. We The People