Toen ik hoorde dat er een vierde album aan zat te komen verwachtte ik dat het een wat voorspelbaar album in de stijl van de twee voorgangers zou worden. Niets is minder waar, blijkt nu. "Pagan" combineert namelijk de door zangeres Karen Gilligan gedreven aangename liedjes-opzet met de rauwe agressie van het debuutalbum. Wat inderdaad betekent dat ook de screams terug zijn (en dus minder onopmerkelijke zang van Karen), en er komt zelfs af en toe een ouderwetse blastbeat voorbij. Doordat een aantal nummers van "Pagan" delen bevatten van de verrot klinkende, maar erg leuke promo uit 1997 (in de vorm van bonustracks op de re-release van "Tuatha Na Gael"), geeft "Pagan" des te meer het gevoel dat er een brug wordt gelegd tussen oude en nieuwe stijl Cruachan. Zo schakelt men in "Viking Slayer" opeens over op melodieën van "Return" en zijn er voor dit nieuwe era superieur klinkende versies van "The Fall of Gondolin" en het leuke "Erinsong" opgenomen.

Wat betreft het nieuwe materiaal levert de band wederom een reeks sterke folkmetal nummers af die qua sfeer uiteenlopen van tragisch tot vrolijk. Typisch Iers natuurlijk, met het oog op de geschiedenis van het land. Liefhebbers van voorgangers "The Middle Kingdom" en "Folk-Lore" zullen ongetwijfeld met dit materiaal uit de voeten kunnen.

Helaas is de charismatische zang van (nauwelijks nog levende) legende Shane MacGowan absent -- ja, ik wist wel dat het hoogstwaarschijnlijk eenmalig was maar ik mis hem toch -- en is "Pagan" ook niet met zijn productiewerk gezegend. Zeer jammer, want de productie van deze vierde langspeler is nauwelijks toerijkend. Het geluid mist de nodige vitaliteit en klinkt wat slapjes. Met name de gitaarpartijen hebben hier onder te lijden. Het is erg jammer dat de plaat niet wat beter geproduceerd is, want dit drukt een stevige stempel op het uiteindelijke product en het kost het album dan ook vanzelfsprekend wat puntjes. Niettemin weet Cruachan de aandacht vakkundig vast te houden door een lang lopende ontwikkeling deels terug te draaien en een plaat te maken die het beste van heden en verleden omvat.

Tracklist:
1. Michael Collins
2. Pagan
3. The Gael
4. Ard Ri Na Heireann
5. The March to Cluain Tairbh
6. Viking Slayer
7. 1014 A.D.
8. Some Say the Devil is Dead
9. Summoning of the Sidhe
10. A Thousand Years
11. Lament For the Wild Geese
12. Erinsong
13. The Fall of Gondolin