De Amerikaanse post-blackmetalgroep Deafheaven heeft altijd zijn eigen plan getrokken. Dat de heren zich weinig aantrekken van conventies, blijkt al uit het in 2013 verschenen Sunbather, waarvan de zalmroze hoes een in eerste instantie niet bepaald accurate weerspiegeling lijkt van de ambitieuze, intense en bij vlagen experimentele mengeling van post-black metal, ambient, post-rock en vleugjes industrial. Toch wordt de muziek van het vijftal uit San Francisco niet louter gekenmerkt door bewijsdrang en eigenzinnigheid, maar ook door gedrevenheid, focus en artistieke visie. Met de opeenvolgende platen horen we steeds nieuwe kanten van Deafheaven: van meer geconcentreerde post-black (New Bermuda, 2015) en ‘extreem luidruchtige rock’ (Ordinary Corrupt Human Love, 2018) tot aan bijna pure shoegaze (Infinite Granite, 2021). Desondanks is het stilistische stempel van de band altijd duidelijk hoorbaar, ondanks de breed uiteenlopende muzikale invulling.
Met het geweldig getitelde Lonely People With Power (een accuratere samenvatting van de huidige staat van de wereld kan ik nauwelijks bedenken) keert de formatie rondom frontman George Clarke terug in de schijnwerpers. De thematische rode draad van het album is de manier waarop invloedrijke mannen macht uitoefenen op de ander – en de emotionele en spirituele leegte waartoe dat kan leiden. Op het persoonlijke niveau kan dat betrekking hebben op een familiefiguur die een puber porno toont, waardoor een verwrongen beeld van relaties ontstaat (het voorbeeld komt uit Clarke’s eigen ervaring). Op het universele niveau gaat het primair over het totale gebrek aan gemeenschapsgevoel of persoonlijke relaties van de invloedrijksten der aarde (wie erin geïnteresseerd is, zou zich eens kunnen verdiepen in het volstrekt antidemocratische en libertaire gedachtegoed van enkele prominente tech-CEO’s).
Genoeg stof om te verkennen dus. Maar uiteindelijk zal voor negenennegentig procent van de lezers de muziek de doorslag geven. En wees gerust: ook in muzikaal opzicht is Lonely People With Power enorm intrigerend. In zekere zin is dit album de culminatie van alles waar Deafheaven voor staat, gerijpt en verder uitgebouwd door de experimentelere ervaringen van de laatste platen, en van verdere diepgang en emotionele zeggingskracht voorzien door de regelmatig sterk persoonlijke insteek. Oude en nieuwe invloeden komen samen in uitstekend gecomponeerde tracks, die boordevol urgentie zitten.
Zo vinden de liefhebbers van de klassiekere stijl van de band alles wat ze kunnen verlangen in Magnolia, Revelator en Winona. Het zijn uitstekend uitgevoerde post-blackmetalnummers, waarin effectieve blastbeatpassages, melodieuze leads en intense screams elkaar afwisselen. Met name Winona onderscheidt zich door de perfecte balans tussen kracht en emotie. De glooiende riffs voelen als de verwarmende, laatste zonnestralen van de dag, terwijl drummer Daniel Tracy ogenschijnlijk moeiteloos een spervuur aan asociaal strakke blastbeats produceert.
In andere nummers zorgen de zeer persoonlijke teksten voor emotionele verdieping. Amethyst – met zijn acht minuten het langste nummer op het album – dient als middelpunt. De track begint met een weemoedig walsritme, maar straalt ook een enorme kracht uit. Majestueus tremologetokkel – bij vlagen uitmondend in Mono-achtige climaxen – en een tapijt van blastbeats vergezellen de bitterzoete, persoonlijke teksten, die met veel urgentie en vuur door Clarke worden uitgespuwd. Ook Body Behavior is zeer persoonlijk. In muzikaal opzicht is het nummer zeer indrukwekkend. De band schakelt moeiteloos tussen ruwe post-blackmetalpassages, frivole en bijna dansbare post-rockgedeelten en groots aanzwellende gitaarcrescendo’s.
Typerend voor de volwassenheid van het album is de geslaagde experimenteerdrift, waarin Deafheaven oude en nieuwe elementen op zeer overtuigende wijze met elkaar verbindt. Zo begint The Garden Route met subtiele, melancholische gitaarambient en een loom, licht psychedelisch ritme, maar culmineert de track in een luidruchtige eruptie. En Heathen verrast met zijn diversiteit en dynamiek. Zo is het contrast tussen het bijna blijmoedige ritme, de cleane vocalen en het impressionistische, gelaagde drumwerk met het met luidruchtige screams gelardeerde, maar desondanks melodieuze en zelfs licht euforisch aangezette refrein bijzonder groot.
Deafheaven heeft in zijn sound vaker geëxperimenteerd met ambient, industrial en noise-achtige intermezzo’s, met name op Sunbather. Ook dit album bevat enkele experimenten. Die klinken niet alleen rijker en gelaagder dan ooit, maar passen ook perfect bij de overkoepelende boodschap van het album. Zo is het sublieme Incidental II een heel eigenzinnige ambient/noisecompositie met beklemmende, onderkoelde vocalen van Boy Harsher-vocaliste Jessica Matthews. De track zit vol broeierige spanning, die tergend langzaam opbouwt en tegen het eind tot uitbarsting komt middels een keiharde noise-eruptie, die door merg en been gaat. Incidental III is een dromerig intermezzo met een spokenwordpassage van niemand minder dan Interpol-zanger Paul Banks.
Lonely People With Power is niet alleen een album dat is geschreven en uitgevoerd door begenadigde componisten en uitstekende muzikanten. Het is ook het album waarop de artistieke expressiedrang, muzikale uitdaging en emotionele dapperheid die Deafheaven altijd al kenmerkten op de meest holistische manier tot hun recht komen. Tel daarbij op dat de plaat een feilloze productie heeft meegekregen – direct en compromisloos, maar ademend en met voldoende diepgang om alle details tot hun recht te laten komen – en het mag duidelijk zijn dat we Lonely People With Power tot een van de voorlopige hoogtepunten van 2025 mogen rekenen.
Tracklist:
1. Incidental I
2. Doberman
3. Magnolia
4. The Garden Route
5. Heathen
6. Amethyst
7. Incidental II
8. Revelator
9. Body Behavior
10. Incidental III
11. Winona
12. The Marvelous Orange Tree