Sommige bands blijven enorm ondergewaardeerd. De Noorse, progressieve death/blackmetalformatie In Vain heeft bijvoorbeeld in zijn lange bestaansgeschiedenis al enkele prachtige werkstukken afgeleverd. De mannen weven daarbij een kunstig web van spannende composities, memorabele gitaarleads en ijzersterke, catchy refreinen, waarbij de dynamische afwisseling tussen cleane zang en grunts als extra troefkaart geldt. Denk aan een mengelmoes van Borknagar (de avontuurlijke en expressieve sfeer), Opeth (de heerlijk meanderende composities) en Amorphis (het fijnbesnaarde gevoel voor catchy aanknopingspunten en de folky ondertonen) om een beeld te krijgen. Het in 2013 verschenen nigma is tot nu toe de kroon op het oeuvre.
De zinssnede "tot nu toe" is bewust gekozen, want met Solemn levert In Vain het voorlopige hoogtepunt uit zijn carrire af. Het heeft zes jaar geduurd tot deze opvolger van Currents (2018) eindelijk in de schappen ligt, maar aan alles is te horen dat het sextet vastbesloten is geweest zijn sound nog verder te ontwikkelen. De relatief lange nummers (van gemiddeld zeven minuten) zitten stuk voor stuk uitmuntend in elkaar, niet alleen qua progressieve instrumentatie en aandacht voor detail, maar ook door de pakkende melodielijnen waarmee de gitaristen strooien. De cleane zang van Sindre Nedland, die doet denken aan Borknagar, klinkt bovendien sterker dan ooit. Ook productioneel gezien heeft de band een flinke stap gezet. Niet eerder klonk In Vain zo groots en meeslepend, met alle knappe instrumentatie zo goed in balans. De uitstekende sound zorgt er bovendien voor dat de vele gastmusici waarmee de band uitpakt (we horen aanvullende partijen op de viool, cello, saxofoon, trombone en trompet) uitstekend in de schijnwerpers worden gezet.
Er is veel heel veel om van te genieten op Solemn. Zo is To The Gallows een zeer dynamisch nummer, waarin woelige, progressieve riffs en een donkere toonzetting (de track gaat bij vlagen richting black metal dankzij de screams en het felle drumwerk) ineens het veld ruimen voor een met veel gevoel gezongen, ingetogen refrein, subtiel, akoestisch gitaarwerk en fraai meanderende, Borknagar-achtige zanglijnen. Where The Winds Meet combineert Amiensus-achtige, progressieve black metal met melodieus gitaarwerk en episch, hoopvol refrein dat zelfs wat richting progressieve power metal neigt. En zo heeft iedere geweldige compositie zo zijn unieke kenmerken. Beyond The Pale bevat flamboyant gitaarwerk en intrigerende tempowisselingen, Blood Makes The Grass Grow combineert machtige, weidse deathmetalriffs met subtiele toetsen van melancholie (alsof Opeth en Insomnium een samenwerking zijn aangegaan) en de plechtige afsluiter Watch For Me On The Mountain herinnert zelfs wel wat aan het werk van Enslaved (Havenless), maar dan met enkele progressievere, post-metalachtige riffs.
Binnen al deze pracht en praal verdienen twee nummers het om nog meer in het zonnetje gezet te worden. Ten eerste is dat de ronduit fenomenale opener Shadows Flap Their Wings. Wat een visitekaartje is dit! Het nummer is niet alleen prachtig gezongen (check dat machtig klinkende refrein en de ijzersterke afwisseling tussen cleane zang, screams en grunts), maar ook de opbouw is geweldig. Zo zorgen de prachtig gentegreerde blaasinstrumenten voor extra diepte in de sound en werkt de band middels enorm soepel leadgitaarwerk als kers op de taart toe naar een geweldige, vurige twinsolo (in duet met blaasinstrumenten). Ook Season Of Unrest is werkelijk wonderschoon. Het melancholische refrein blijft nog dagen rondspoken en het contrast met stuwende deathmetalpassages wordt tot in de perfectie uitgevoerd. En dan hebben we het nog niet gehad over de verrassende, gevoelige saxofoonpartij en hoe dat introspectieve gedeelte culmineert in een uitbundig einde, waarin alle remmen los gaan.
Valt er dan helemaal niets te klagen? Nou ja, het is echt spijkers op laag water zoeken, maar je zou kunnen stellen dat At The Going Down Of The Sun op zichzelf weliswaar een fijnbesnaarde track met spannende riffs - toch wat impact mist direct na zijn meesterlijke voorganger. En in Eternal Waves zijn de loggere, pure deathmetalpassages net iets minder overtuigend. Maar ook hiervoor geldt: het is het spreekwoordelijke zout op elke slak leggen, want ook deze track bevat alweer direct enkele memorabele zang- en melodielijnen die het nummer glans geven.
Het knapst aan Solemn is de manier waarop de composities op volstrekt natuurlijke wijze van het ene naar het andere arrangement vloeien. Ze zitten niet alleen enorm vakkundig in elkaar, maar er ligt ook gevoel en diepte in de tracks. Zo blijft de luisteraar een uur lang op het puntje van zijn stoel zitten. In Vain smeedt van diverse invloeden rijke, gelaagde en verhalende composities, die details blijven prijsgeven en tegelijkertijd door de vele ijzersterke melodielijnen ook heel wat directe aanknopingspunten voor de luisteraar bieden. Een meesterwerk, mocht het nog niet duidelijk zijn!
Tracklist:
1. Shadows Flap Their Black Wings
2. To The Gallows
3. Season Of Unrest
4. At The Going Down Of The Sun
5. Where The Winds Meet
6. Beyond The Pale
7. Blood Makes The Grass Grow
8. Eternal Waves
9. Watch For Me On The Mountain