De Noorse progressieve metalformatie Conception bracht in de periode 1989 tot 1998 vier langspelers uit en wist daar behoorlijk wat succes mee te oogsten. Met de combinatie van het hoekige, scherpe staccatogitaarwerk van Tore Østby en de opera-achtige vocalen van Roy Khan was de groep zijn tijd vooruit. Luister maar eens naar het nog altijd spannende album In Your Multitude (1995). Na vier schijven was de koek echter op. Roy Khan zocht zijn heil bij het commercieel aantrekkelijke Kamelot, gitarist Østby legde zich toe op de progressieve formatie Ark, bassist Ingar Amlien zag toekomst in de deathmetalband Crest Of Darkness en drummer Arve Heimdal nam afscheid van de muziek.
De kans op een reünie leek verkeken toen Khan in 2011 ook de muziek vaarwel zegde. In 2018 was er echter goed nieuws voor de fans. Conception kwam dat jaar in dezelfde succesbezetting van weleer terug met de aardige ep My Dark Symphony. Twee jaar later is er de langspeler State Of Deception. Het kwartet heeft daarvoor de touwtjes strak in handen gehouden. Het geld voor de plaat is er gekomen via crowdfunding, de uitgave gaat via het eigen label en de productie doen de mannen ook zelf. Hulp is er wel met de keyboard- en orgelpartijen (respectievelijk Lars Kvistum en Lars Narum) en voor een aantal songs wordt er een beroep gedaan op Aurora Heimdal voor een tweede stem. Daarnaast zingt Elize Ryd (Amaranthe) mee tijdens het duet The Mansion.
Na een stilte van twintig jaar zijn de verwachtingen hooggespannen. Aanvankelijk stellen de Noren echter teleur met de saaie, uitgekauwde intro In Deception. Volkomen nutteloos ook, want Of Raven And Pigs kan prima dienen als voorspel en lijkt ook die vorm te hebben. Voor de bijtende, onheilspellende gitaarmelodie komt gedurende de track geen instrumentale verlossing en het spookachtige orgelgeluid met daarbovenop een over ellende prevelende Roy Khan zorgen voor behoorlijk wat spanning. De zanger klinkt voor de duistere taferelen net iets te warm, maar zijn hoge uithalen halverwege zijn om je vingers bij af te likken. Een eenzame, zoekende gitaarsolo maakt de song na de hoge noten van de zanger des te beklemmender.
De gewenste verlossing van al die spanning volgt met Waywardly Broken, waarin het hoofdthema wederom wordt herhaald door een vragende, puntige gitaarmelodie. Deze wordt tijdens de coupletten beantwoord met een zwaardere, contrasterende gitaarpartij. Diverse geluidseffecten en keyboardpartijen lijmen het geheel aan elkaar en zorgen voor wat extra sfeer. Khan's vocalen dartelen daaromheen. Soms volgen zijn zanglijnen de instrumentatie, dan weer is het een virtuoze tegenhanger met een uithaal die uit zijn tenen lijkt te komen. De zanger klinkt hier opperbest en laat gedurende het album horen hoe gelukkig we mogen zijn dat hij zich weer met muziek maken bezighoudt.
Het hoge niveau van de voorgaande song kan de band qua composities echter niet volhouden. Musiceren doen zij als de beste en wat volgt zit goed in elkaar, maar klinkt bekender in de oren. Alsof het al jaren op de plank heeft gelegen of ontsproten is uit de tijd dat Khan actief was bij Kamelot. Een vergelijking met de laatstgenoemde band is op zijn plaats, zeker met de songs No Rewind, She Dragoon en het aardige, voortkabbelende, maar iets te zoete duet The Mansion. Het te trage en theatrale Anobody Out There past daarentegen niet goed bij de rest en is al snel vergeten. Anders is dat met By The Blues, een van de hardste songs van State Of Deception, waarin de groep zich van een stevig hardrockgeluid bedient. Er zit flink wat swing in de instrumentatie en zang en tijdens de gitaarsolo vliegt het even goed uit de bocht.
Het echte genieten op deze plaat zit hem echter in de kalmere passages. Het eerdergenoemde Waywardly Broken bijvoorbeeld, maar ook afsluiter Feather Moves raakt op weergaloze wijze de juiste emotionele snaren. Kanttekening bij dit nummer is wel dat het hier om een remaster gaat van de song die twee jaar terug al op de single Re:conception stond. Tijdens het beluisteren van dit juweel valt dat bezwaar echter weg, want het zou misdadig zijn om liefhebbers die deze single hebben gemist, dit kunststuk te ontzeggen. Op het album krijgt deze de aandacht die het verdient.
Conception lost de hoge verwachtingen met State Of Deception deels in. Het knappe musiceren is aanwezig, evenals het plezier om van nieuw materiaal met Roy Khan te kunnen genieten. Qua songwriting valt het echter toch wat tegen. Nergens voelt het onder de maat, al ontbreekt het de plaat soms aan samenhang. Bovendien hebben de scherpe randen waar de band succes mee had grotendeels plaatsgemaakt voor een gepolijst geluid. Dat laatste wel met de opmerking dat de metalwerereld niet stil heeft gestaan en er de afgelopen decennia prima albums uit zijn gekomen van bands in min of meer hetzelfde vaarwater. Denk dan naast Kamelot aan bijvoorbeeld Queensrÿche en Symphony X.
Tracklist:
1. In Deception
2. Of Raven And Pigs
3. Waywardly Broken
4. No Rewind
5. The Mansion
6. By The Blues
7. Anybody Out There
8. She Dragoon
9. Feather Moves
