Zaterdag:
Sedert enkele jaren is de underground vergeven van Incantation-klonen. Jonge deathmetalbands die duister en goor klinken en langzaam en niet al te strak spelen, schieten als paddestoelen uit de grond. Het toonaangevende label Dark Descent Records lijkt graag op deze hype in te spelen. De luisteraar moet het kaf van het koren scheiden. Van Father Befouled verwacht ik voorafgaand niet veel meer dan een gezonde dosis Inclonation. Het geheel wordt echter zo vet gebracht, dat de band zich zonder meer bij het kaf schaart. Dit is de laatste datum van de Europese tournee, maar van enige vermoeidheid is weinig te merken. De band speelt goed en krachtig. Een prima begin van de dag.
>[?Het death/doom-subgenre is tijdens deze editie bijzonder goed vertegenwoordigd. Jupiterian is op tour met Krypts en gooit het over een iets andere boeg. Het geluid van de Braziliaanse band is namelijk te omschrijven als blackened doom. Sfeervol, maar de vonk slaat nergens écht over op het publiek. Graveyard -uiteraard de Spaanse deathmetalband, niet de Zweedse retrorockers- begint met spelen voor een vrij lege zaal. De old school death metal heeft dankzij regelmatige verwijzingen naar de vroege extreme metal van een band als Sodom een eigen geluid. Naarmate de set vordert wordt de grote zaal steeds voller. In het langzamere segment overtuigt Krypts meer dan tourgenoten Jupiterian. De death/doom van de Finnen is allesverpletterend zwaar. Cenotaph is een van de bands die tijdens deze editie voor het eerst in Europa spelen. De muziek van de Mexicaanse band is als melodieuze death metal te omschrijven, maar dan wel een stuk progressiever dan de gemiddelde groep uit de klassieke Zweedse lichting. Het optreden is energiek, de band is duidelijk blij op het festival te staan en bedankt de aanwezige Mexicaanse fans die met de band zijn meegereisd. Toch ontbreekt de klik met het grootste deel van het publiek. Wellicht maakt onbekend onbemind, ondanks de klassieke status van The Gloomy Reflection Of Our Hidden Sorrows (1992) en Riding Our Black Oceans (1994) in de deathmetalunderground.“We play disco music for you!” Wat is een extreem metalfestival zonder een vrolijke goregrindnoot? Vorig jaar deden we het nog met Rectal Smegma en Jig-Ai, nu is het de beurt aan Gutalax om de voetjes van de vloer te krijgen. Dat lukt ze heel aardig. Toiletrollen en borstels vliegen door de lucht, een aantal fans heeft zich net als de muzikanten in operatiekleding uitgedost en de kleine zaal is de hele set lang een moshpit. Of is het een polonaise?
Pestilence beleeft de derde comeback en bracht vorig jaar in de vorm van Hadeon zijn beste album sinds Testimony Of The Ancients (1991) uit. Vandaag maken Mameli en de onbekende gezichten met wie hij het podium deelt echter geen beste beurt. De nieuwe nummers van Hadeon klinken prima, maar de oude nummers van de grootste klassieker Consuming Impulse (1989) worden ook in de huidige tuning gespeeld en klinken daardoor erg steriel, in plaats van smerig. Het technische geluid past beter bij nummers van Testimony, zoals Twisted Truth en Land Of Tears. Hoewel er strak gespeeld wordt, lijkt de passie wat te ontbreken. De ongepaste opmerking van Mameli jegens een getinte fan die op het podium klimt – “Geef hem een verblijfsvergunning, maar niet hier!” – laat ook geen fijne nasmaak achter.
”This is rock-‘n-roll!” De kreet van Nattefrost, frontman van Carpathian Forest, slaat de spijker op zijn kop. De black metal is vergeven van de zwaar rockende riffs en is daardoor uitermate geschikt voor op een festival als dit. Ervaring leert dat de optredens van Carpathian Forest van wisselvallige kwaliteit zijn, met de inname van de leden als bepalende factor. We treffen de band gelukkig op een goede dag. Uiteraard ontbreekt de cover van A Forest van The Cure niet.
Unleashed oogst veel bijval, puur vanwege de sympathieke uitstraling en het spelplezier van de band. Maar natuurlijk hebben krakers als The One Insane, Hammer Battallion en Execute Them All daar ook hun aandeel in. De Zweedse death metal met vikingthematiek werkt nou eenmaal erg aanstekelijk en er is dan ook weinig aansporing nodig om de hele zaal mee te laten schreeuwen met The Longships Are Coming. Johnny Hedlund merkt op dat de band al dertig jaar bezig is en dat hij nog lang niet van plan is te stoppen. Of we Unleashed over twintig jaar inderdaad zien om het vijftigjarig jubileum te vieren valt nog te bezien, maar dit is zonder meer een goed weerzien.
Toen Mayhem-vocalist Dead in 1991 zelfmoord pleegde, contacteerden de Noorse blackmetalpioniers Attilla Csihar, de vocalist van de Hongaarse band Tormentor. Met hem achter de microfoon werd het legendarische album De Mysteriis Dom Sathanas (1994) opgenomen. Tormentor is derhalve vooral bekend bij metalnerds die zich in de geschiedenis van het blackmetalgenre verdiept hebben. Daardoor is de band, die dit jaar bij elkaar is gekomen om het dertigjarig jubileum van de demo Anno Domini (1989) te vieren, een headliner die niet iedereen aanspreekt en dat blijkt: de zaal is bij lange na niet zo goed gevuld als eerder op de dag, laat staan tijdens de optredens van headliners als Emperor, Carcass of Autopsy tijdens vorige edities. De liefhebbers zien echter wel een heel bijzonder optreden. Tormentor is als een tijdmachine die ons meeneemt naar het einde van de jaren tachtig, de tijd van de First Wave of Black Metal. De band speelt strakker dan toen de demo’s The 7th Day Of Doom (1987) en Anno Domini opgenomen werden, maar dit berooft de nummers niet van hun sfeer. Atilla is altijd een intrigerende figuur om op te zien treden. Zoals altijd legt hij zijn hele wezen in zijn onorthodoxe vocalen. Hoogtepunt van de set is Elisabeth Bathory, wellicht bij sommigen bekend vanwege de Dissection-cover. Een muzikaal hoogtepunt, maar geen klinkende headliner.
Met dank aan Paul Verhagen voor de foto's.