Fervente albumluisteraars die niks willen horen of weten voordat de plaat zelf uitkomt, hebben het moeilijk gehad met deze schijf. Op het internet buitelde men over elkaar: "Mikael grunt weer!" en "Ze maken weer death metal!" Zo luidde het. Dat klinkt vooral voor de oude fans als muziek in de oren, maar de vraag is of we nou écht wel de Opeth uit de gloriejaren terugkrijgen.
Het antwoord daarop is tweeledig. Ja, The Last Will And Testament bevat grunts en death metal. Daar valt niets op af te dingen. In de single en tevens openingstrack §1 worden we gelijk al op deathvocalen getrakteerd en bovendien staat het nummer bol van de onversneden Opethiaanse progressieve death metal. Maar als we de andere single er dan even bijpakken - §3 genaamd - dan horen we de andere kant van deze geliefde Zweden. Daarin verkeren we vooral in de sferen van de laatste albums, die geworteld zijn in de progressieve rock van de jaren 70, weliswaar aangelengd met wat metal. Zoveel verklapten de heren dus vooraf.
Daarbij vallen de songtitels natuurlijk op. Mikael is de afgelopen jaren gefascineerd geraakt door het thema familie. Het verdelen van de nalatenschap van een overleden familielid kan de boel nog wel eens op scherp zetten. The Last Will And Testament bestaat uit zeven paragrafen als tracks - daarmee uiteraard verwijzende naar de secties van het testament - gevolgd door het afsluitende A Story Never Told. De titel verklapt het verhaal achter dit conceptalbum - het eerste sinds het anti-christelijke Still Life uit 1999. Het verhaal speelt zich af in het interbellum en bij het voorlezen van het testament zijn niet alleen de tweelingkinderen van de patriarch aanwezig, maar - tot ieders verbazing - ook het aan polio lijdende meisje dat door de familie is opgevoed. Dat vormt natuurlijk een perfecte setting voor een familiedrama vol intriges. Hoe dat allemaal afloopt, ga ik u niet verklappen. Dat mag u zelf gaan ontdekken. Ik hou het bij waar het om draait: de muziek.
Want over de muziek valt genoeg te vertellen. Het oude Opeth mag dan wel terug zijn van weggeweest, maar 'hold your horses'. De deathmetalvlag hoeft echt niet uit. Tegelijkertijd hoeft-ie ook weer niet meteen halfstok. Nuance is op zijn plaats. Net als op de voorganger In Cauda Venenum integreren de progressieve Zweden de elementen van weleer met die van Heritage (2011) en later. Over die inmiddels al weer vijf jaar geleden verschenen plaat schreef ik destijds al dat alle geleerde lessen daar bij elkaar komen. Dat doen de heren op deze nieuwe plaat nog eens dunnetjes over.
Het bijzondere is echter dat deze plaat in beide opzichten (death metal en 70s prog) extremer is. Dat we weer echte death metal hebben, had ik hierboven al uit de doeken gedaan. The Last Will And Testament is echter ook een stuk complexer en in beginsel wat moeilijker te doorgronden. Nou is het geen nieuws dat Mikael een broertje dood heeft aan standaardsongstructuren, maar de composities zijn ietwat onbehapbaar. Ze bevatten namelijk enorm veel muzikale informatie. Mikael en Opeth hebben zichzelf echt uitgedaagd. Daarbij zijn de complimenten voor de nieuwe drummer Waltteri Väyrynen (nota bene geboren na Opeths oprichting) zeker op zijn plaats. Zijn bij vlagen ondoorgrondelijke maar altijd perfect passende drumspel draagt toch écht die typische Opeth-signatuur. Knap!
Zo moeten we concluderen dat Opeth nog nooit zo Opethiaans klonk, terwijl Opeth nog nooit zo klonk als het op The Last Will And Testament klinkt. Had u al een hekel aan die progsounds van Heritage, dan zal deze plaat u ook echt niet overtuigen. Heeft u door de jaren heen de nieuwe sound leren omarmen, dan kan ik u verzekeren dat u niet teleurgesteld zult zijn. Houdt u juist van Opeth vanwege die oude progreferenties, dan zijn de grunts wellicht even slikken, maar wie weet is het juist een goed opstapje naar het oude werk. Zoals u leest, is de persoonlijke score die aan dit album gehangen moet worden, erg afhankelijk van uw verhouding tot Opeths eerdere werk. De gegeven score moet dan ook gezien worden als waardering ten aanzien van muzikaal vakmanschap en dat is ontegenzeggelijk van de bovenste plank, en daar dan nog weer boven. Het Magnum Opeth!
Tracklist:
1. §1
2. §2
3. §3
4. §4
5. §5
6. §6
7. §7
8. A Story Never Told