Twee jaar na Octavarium en op een ander platenlabel is Dream Theater terug met hun negende studioalbum Systematic Chaos. Dream Theater heeft nog nooit teleurgesteld. Dit negende album vormt daar geen uitzondering op. Met een leger aan gastmuzikanten en hun welbekende muzikale capriolen trakteren zij de luisteraar weer op zeventig minuten uitdagende progressieve metal.
Het album opent bombastisch met het instrumentale geweld zoals we dat van Dream Theater gewend zijn. Het eerste deel van het tweedelige In The Presence of Enemies bevat alle elementen waar Dream Theater door de jaren heen groot mee is geworden. Weinig verrassend, maar wel zo lekker. Datzelfde geldt voor het rustigere Forsaken. Ook het einde van het album is in traditionele stijl met The Ministry of Lost Souls en het tweede deel van In The Presence of Enemies.
Verrassender zijn de vier nummers in het midden van Systematic Chaos. Constant Motion laat horen hoe een progressieve thrashmetalband klinkt. In één woord geweldig. Misschien hebben ze de smaak te pakken gekregen na het coveren van Metallica’s Master of Puppets tijdens een van hun vorige tournees. Datzelfde geldt voor The Dark Eternal Night; een muzikaal gevecht tussen goed en kwaad. Deze twee nummers vormen wellicht Dream Theater op hun bruutst tot nu toe met veelvuldig gebruik van tweede stemmen naast die van James LaBrie wat de tegenstelling die geprobeerd wordt uit te beelden nog versterkt. Erg geslaagd, maar The Dark Eternal Night zal misschien wennen zijn voor de mensen die een wat rustigere Dream Theater gewend zijn.
Na dit harde werk krijgt de luisteraar een beetje rust met het ingetogen Repentance wat het meest recente deel vormt uit een serie nummers over het twaalf stappen plan van de Anonieme Alcoholisten. Dit nummer valt nog meer op vanwege de vele gastmuzikanten, namelijk Mikael Akerfeldt, Jon Anderson, David Ellefson, Daniel Gildenlow, Steve Hogarth, Chris Jericho, Neal Morse, Joe Satriani, Corey Taylor, Steve Vai en Steve Wilson. Hoewel een aantal hem gezegde instrumentalisten zijn, lenen zij alleen hun stem aan dit nummer wat het erg sfeervol maakt met een enigszins cliché einde.
Bij vorige albums werd er al gespeculeerd over invloeden van Muse waarbij nog enige discussie mogelijk was over het wel of niet aanwezig zijn daarvan. Voor sommigen wellicht een domper, voor anderen een zegen, maar op Systematic Chaos kun je er niet meer omheen. Prophets of War klinkt als Muse. Het nummer dat handelt over de oorlog in Irak met teksten van James LaBrie heeft diezelfde bombastische dramatiek van die andere bekende band. Uiteraard in een Dream Theater jasje. Persoonlijk vind ik het erg geslaagd, en komt de stem van LaBrie enorm tot zijn recht bij dit type muziek, iets meer dan bij de uithalen die hij soms niet of met moeite lijkt te halen (en dan vooral live). De luisteraar moet voor zichzelf maar uitmaken of hij van een Dream Theater Muse-relatie houdt. Minder is echter de tweede stem die tegen het einde opdoemt. Compleet ‘over the top’ waardoor het enigszins zielig overkomt, en eigenlijk het nette opgebouwde nummer tegen het einde wat flauwer maakt.
Dream Theater’s nieuwste creatie Systematic Chaos is na Train of Thought en Octavarium eigenlijk weer het eerset studioalbum van deze heren dat me van begin tot einde weet te interesseren. Vol afwisseling, nieuwe invloeden, maar toch de welbekende Dream Theater trucjes geeft dit album de fans waar ze nooit genoeg van zullen krijgen, en zijn tegelijkertijd een opener naar nieuwe jongere luisteraars, die misschien uitgedaagd zullen worden tot het luisteren van Dream Theater na bijvoorbeeld het brute Constant Motion of de variëteit aan Muse-invloeden uit Prophets of War.
Tracklist:
1. In The Presence of Enemies Pt. 1
2. Forsaken
3. Constant Motion
4. The Dark Eternal Night
5. Repentance
6. Prophets of War
7. The Ministry of Lost Souls
8. In The Presence of Enemies Pt. 2