Toen je in 2011 klaar was met touren voor Avantasia zei je dat dat het einde was. Dacht je toen echt dat je niets meer met Avantasia zou doen?

Ja. Ik wilde toen ook wel dat het klaar was. Ik moest toen echt mijn focus terugvinden, want ik deed toen zoveel tegelijk. Mijn hoofd liep over, dus ik moest echt tot rust zien te komen om me op Edguy te kunnen concentreren. Dat wilde ik gaan doen en dat heb ik gedaan. Daarom dacht ik dat ik toen echt klaar was met Avantasia. Dat was wat ik echt nodig had. Ik heb me toen gericht op Edguy en daar weer een album mee opgenomen, Age Of The Joker. Daarna volgde natuurlijk weer een tournee over de hele wereld, dus had ik toch geen tijd om aan Avantasia te denken. Maar een paar maanden daarna zat ik toch stiekem weer in m'n studio hier in de kelder te werken aan nieuw materiaal. Materiaal waarvan ik nog niet wist wat het ging worden.

Ik ontdekte dat ik toch echt een extra uitlaatklep naast Edguy nodig had voor mijn creativiteit. Het was destijds natuurlijk geen toeval dat ik met Avantasia begon, want dat had ik toen ook gewoon nodig. Ik had het nodig om de dingen te doen naast Edguy. Wat Avantasia zo goed maakte voor mijn geestelijke gesteldheid is dat ik ergens aan kan werken zonder dat ik er aan moet werken. Ik had daarvoor geen platendeal dus ook geen deadlines, geen verwachtingen. Ik kon gewoon een album maken zonder iemand het te vertellen. Ik kon daar mijn eigen wereld maken, zonder dat iemand er iets over te zeggen had. Dat is de ultieme creatieve vrijheid. Anderen bouwen een miniatuurwereld van modeltreinen in hun kelder. Ik schrijf het script voor een film voor de oren. Ik schrijf het plot en stel de cast samen door door mijn eigen platenverzameling te gaan. Daar zie ik dan allemaal geweldige zangers waarvan ik denk dat ze perfect zouden zijn voor een volgend Avantasia album. En daar kon ik dan dus nummers voor schrijven. De ultieme vrijheid. Dat had ik echt nodig.

Begrijp me niet verkeerd, ik zou niet zonder Edguy kunnen. Maar het is fantastisch om ook iets anders te hebben om je hoofd helder te houden, om je batterijen op te laden. Dat is wel een paradox als ik het zo hoor: om mijn batterijen op te laden zodat ik nieuwe muziek kan maken, maak ik nog meer muziek. Maar het is echt zo voor mij. Het zijn twee verschillende werelden, waarvan ze beide mij voorzien van de energie die ik nodig heb om de andere te maken.

Geeft Avantasia jou dan ook een ander soort tevredenheid dan Edguy?

Dat is een lastige vraag. Het is voor mij een heel ander gevoel. Ik hoef me niet aan deadlines te houden, ik hoef geen rekening te houden met andere muzikanten in de band. Ik doe wat ik wil doen. Ik kan de stekker eruit trekken wanneer ik dat wil. Als ik geen zin heb om een nummer te schrijven, dan doe ik dat niet. Als ik niet in de juiste stemming ben om iets op te nemen, dan doe ik het niet. In theorie kan ik dus op elk moment stoppen. Dat is wat Avantasia voor mij zo relaxt maakt. Ik hou echt van Edguy, maar bij Avantasia hoef ik niets te doen als ik het niet wil. Niets staat vooraf vast. Bij Edguy wel. Het ligt voor de hand dat we een volgend Edguy album gaan maken. Het ligt voor de hand wie daar op gaat zingen. Het ligt voor de hand wie de gitaren bespeelt en wie achter de drumkit zit op de nieuwe Edguy cd. Het ligt voor de hand dat we weer de wereld rond gaan op tour met Edguy. En ik vind dat te gek, ook vanwege het feit dat ik daar dus op kan vertrouwen. Bij Avantasia ligt niets voor de hand. Ik had bijvoorbeeld Adam Ant kunnen vragen om op acht van de tien nummer te zingen, dat soort vrijheid heb ik dus juist met Avantasia. Ik had een conceptalbum over pinguins die naar de maan vliegen kunnen schrijven. Ik had dat allemaal kunnen doen als ik dat echt zou willen.

Helaas, Sack Trick was je voor met dat conceptalbum.

Mooi, je kent je muziek. Ja dat noemde ik omdat dat gewoon het eerste was dat in m'n hoofd opkwam. Gave band, Sack Trick. Ik geloof dat de gitarist nog eens bij Bruce Dickinson in de band gespeeld heeft. Ik heb eens een interview met hem gedaan op de radio, waarin hij zei dat hij in een band speelde genaamd Sack Trick. "Sack Trick? Grappige naam" zei ik. Kort erna was ik bij HMV in London en heb ik gevraagd of ze cd's van Sack Trick hadden. Toen heb ik dus gelijk hun cd's gekocht.

Ja ze zijn fantastisch. Wel het soort humor dat jij ook doet op je albums.

Precies! Ik hou erg van Britse humor, want dat zit echt heel goed in elkaar. Duitse humor is heel flauw, heel simpel. Mensen beschuldigen ons ervan dat we erg Duitse humor hebben, maar dat wil ik echt ontkennen. Mijn roots liggen in Engeland als het om humor gaat. En als het om heavy metal gaat, trouwens.

Dat is vooral in diverse Edguy nummers te horen.

Ja. Neem nu het nummer Robin Hood, van onze laatste cd. In Duitsland complimenteerden ze me dat ze het zo'n goed nummer vonden. Als je dan zegt dat het als parodie bedoeld is snappen ze het niet. What the fuck, het komt uit Monty Python. Het is bedoeld om belachelijk te zijn. Maar in Duitsland snapt men dat soort humor niet. Goed, ik wil niet klagen over dat ik uit Duitsland kom hoor. Het kan altijd slechter.

Even terug naar het album. Als je dan toch besluit om een nieuw Avantasia album te maken, ga je dan bij de platenlabels langs om een deal te scoren voor één album?

Daar komt het op neer. Maar deze keer zei ik dat ik al een album had geschreven maar dat het slechts het eerste deel was, dus ik wilde een deal voor twee albums. Voorwaarde van mijn kant was wel dat ze me geen deadline geven, want ik weet ook nog niet wanneer ik deel twee ga afmaken. Wel staat vast dat er een deel twee komt. Gelukkig heb ik mooie blauwe ogen en vertrouwen ze me. Maar normaal bij een band als Edguy of Avantasia lukt het toch wel om een deal voor slechts één album te krijgen. Het is niet alsof ze nog veel geld moeten investeren omdat de naam nog opgebouwd moet worden. Met zowel Edguy als Avantasia hebben we al een flinke reputatie, dus daar wordt toch wel aan verdiend, ook al is het een deal voor één album. We zijn met Edguy gelukkig op het juiste moment begonnen. Wij zijn een van de laatste bands geweest waar men nog geld aan kon verdienen. Tegenwoordig is dat heel anders. Ik ken veel mensen in deze business. Als ik met jonge bands praat en dan hoor wat voor deals ze krijgen... Sjezus, het is echt niet te geloven maar dat is echt slecht. Het is gewoon eng, want kunst behoort een afspiegeling van onze maatschappij te zijn. Tegenwoordig moet je als band bijvoorbeeld 5000 euro betalen zodat een label je album uitbrengt. Het is de omgekeerde wereld. Maar dat is dus de keerzijde van dat iedereen tegenwoordig alles maar gratis wil kunnen downloaden. Niemand wil nog betalen voor muziek. Als dat het resultaat is van ons liberale tijdperk, dan zie ik de toekomst somber in. Nee, bedankt. Kunst behoort het visitekaartje van je samenleving te zijn. Het portfolio.

Eigenlijk mag ik niet klagen. Ik verdien er mijn brood mee, ik kan een orkest inhuren voor mijn albums, ik kan een aantal geweldige zangers op mijn cd laten zingen. En als ik alle kosten betaald heb kan ik de koelkast gelukkig nog vullen. Ik ben dan niet zo rijk als Gene Simmons, maar ik zal ook niet verhongeren. Het is echter wel frustrerend als je ziet hoeveel er gedownload wordt. Het toont respectloosheid. Ik wil niemand de schuld geven, maar het toont een gebrek aan respect voor de hoeveelheid werk die muzikanten hebben aan hun albums. Kijk naar Avantasia. Dat is het toppunt van handgeschapen, gedetailleerde, prachtige kunst. Het is geen album dat je even in een week opneemt als je even wat in de studio gaat jammen. Het is iets waar maanden tijd in zit. Niet alleen van mij, maar in totaal werken er tachtig à negentig muzikanten aan. Er zit een hoes bij waar een kunstenaar ruim drie weken over gedaan heeft. Het is respectloos als je dan zegt van "fuck you Tobi, ik download het album wel lekker en ga er van genieten, want zo is het gratis."

De tendens is dat men zegt dat je dan maar moet gaan touren om geld te verdienen. Met zoiets als Avantasia zal dat ook niet makkelijk zijn, als er zoveel mensen aan meewerken.

Daarom hebben we een dubbeldekker tourbus. Nee even serieus, het is erg lastig om met zoiets te touren. Het kost natuurlijk ook klauwen vol met geld, dus hier verdienen we echt niet veel mee hoor. Ik had dan ook niet gedacht dat we dat nog een keer zouden doen, de vorige tour was al lastig genoeg om te regelen. Maar de sterren staan dit jaar gunstig. Unisonic tourt niet, Magnum tourt niet, Mr. Big tourt niet, Pretty Maids tourt pas op het einde van het jaar. Dus we kunnen veel van de zangers meenemen op tour. Met Edguy zijn we ook niet op tour, dus we zijn beschikbaar. Het komt dus echt goed uit om nu met Avantasia op tour te gaan. Normaal is het bijna onmogelijk om alle agenda's op een rij te krijgen. Bij de opnames vroeg iedereen me al of we hier ook weer mee live gaan spelen. Dat stemde mij gunstig, want ik kreeg er wel zin in. Iedereen vond het vorige keer blijkbaar heel leuk. Michael Kiske zei gelijk toe, Bob Catley wilde ook mee. Dus ja, waarom niet? De vorige keer hadden we een fantastische tijd, dus laten we nu het risico maar weer nemen en op tour gaan.

En die tour komt dan ook eindelijk naar Nederland. Het is vast geen toeval dat die show plaatsvindt als de Full Metal Cruise in Amsterdam is aangemeerd?

Nee dat is geen toeval. Ik weet niet precies hoe het zit, maar zij vroegen of wij precies in dat weekend in Nederland wilden spelen als we naar Nederland zouden komen met deze tour. Het zijn die jongens van Wacken die ook die cruise doen. Onze relatie met hun is altijd goed geweest, dus daarom vroegen ze het. Dus in samenspraak is dat gebeurd.

De normale tour is dan toch al afgelopen?

Die loopt alleen in april voor een stuk of tien shows. Daarna hebben we dus alleen die show in Amsterdam in mei, om vervolgens pas in juni weer op te treden.

Dus de show in Amsterdam is dan nog specialer?

We zouden het kunnen adverteren als "de enige show in mei" of "de enige show in Holland." Eh, Nederland. Wat is nou eigenlijk het verschil tussen Holland en Nederland?

Technisch gezien is Holland de naam van twee provincies, al is het nog wel wat complexer dan dat. Iedereen buiten Nederland snapt vooral dat je Nederland bedoelt als je Holland zegt.

Het land waar Arjen Robben vandaan komt.

Oh, je bent fan?

Jezus christus! Natuurlijk! Ik ben een grote Bayern München fan. Bayern heeft onlangs Borussia Dortmund verslagen met een geweldige goal van Robben. Dus ja, ik ben een grote fan van hem. En ik hou ervan hoe hij Duits spreekt. Hij heeft een grappig accent.

Jij hebt trouwens ook een Nederlander op je cd. Arjen Lucassen. Enkele jaren terug deed je al eens een single met hem, de cover van Elected van Alice Cooper. Heb je er lang over moeten nadenken om hem te vragen voor je album?

Nee helemaal niet. Het was eigenlijk wel grappig. Hij las op het internet dat ik toch weer met Avantasia bezig was, waarna hij me een email stuurde. "Ik lees dat je een nieuwe cd maakt en ik wil daar op meedoen. Ik ben je nog wat verschuldigd. Jij hebt destijds die single met mij opgenomen maar ik heb nog altijd niets voor jou terug gedaan, dus ik doe mee op je album." Fantastisch! Om eerlijk te zijn, hij is zo'n geweldige artiest. Een getalenteerde, lieve vreemde snuiter. Destijds hadden we een beetje een strijd, toen hij met een Ayreon album bezig was en ik met Avantasia. Ik kreeg van de pers toen vaak vragen over wat ik van zijn cd's vond, omdat de opzet toch wel een beetje hetzelfde was. Dat was ik op den duur wel zat, want ik wilde mijn eigen album promoten en niet over een cd van iemand anders praten. Maar toen kende ik hem verder ook nog niet. Toen er eenmaal contact tussen ons was, ben ik verliefd op hem geworden. Niet fysiek hoor, maar hij is gewoon zo'n aardige vent. En een echte kunstenaar. Ik mag hem echt heel graag. Hij werkt ook aan een nieuwe cd en ik wens hem echt het allerbeste daarvoor toe, ik ben heel benieuwd naar wat het wordt. Ik hoop echt dat die het nog veel beter doet dan mijn nieuwe plaat. Nee echt, ik wens hem het allerbeste. Hij verdient het echt om meer te verkopen dan ik. Hopelijk gaan we in de toekomst nog eens een heel album samen maken. Alleen is hij net zo'n grote controlfreak als ik, dus ik ben bang dat we elkaar dan vermoorden tijdens het maken van zo'n plaat.

Dat kunnen we niet hebben natuurlijk. Hoe kies jij eigenlijk welke zangers je op het album wil hebben? Schrijf je nummers met een bepaalde zanger in gedachten?

Soms. Neem nu het nummer Where Clock Hands Freeze. Op het moment dat ik de melodie daarvoor had, wist ik dat ik daar Michael Kiske op wilde hebben. Ik kon hem als het ware in mijn hoofd die melodie horen neurieën onder de douche. Net als het nummer waar Bob Catley op zingt, The Great Mystery. Maar bij bijvoorbeeld The Watchmakers' Dream was het lastiger. Ik hoorde er wel een stem bij, maar ik wist niet precies bij wie die stem hoorde. Wat ik dan doe is dan kijk ik door mijn platenverzameling. Ik wil graag dan dat nummer laten zingen door een zanger waar ik van houd. En die vind ik in mijn platenverzameling. Avantasia is geen baan, maar komt uit het hart. Ik wil daarop werken met muzikanten die iets voor mij betekenen. In dit geval was het de stem die zingt op Deep Purple's Slaves And Masters. Joe Lynn Turner, dus. Toen heb ik contact met hem opgenomen. "Je kent me niet, maar ik wil je op mijn album hebben." En zo komt de bal aan het rollen. Hetzelfde met Biff van Saxon. Hem ken ik wel al jaren en ik ben trots dat ik hem een vriend mag noemen. In 2007 heb ik op Wacken 747 met Saxon gezongen, en vijf jaar eerder kreeg ik in Frankrijk al een prijs uitgereikt door Biff. Dus het zat er aan te komen dat hij een keer op Avantasia zou meedoen. Maar het was er tot dusver nooit van gekomen. Toen ik Black Orchid schreef wist ik dat ik Biff op dat nummer wilde hebben.

Maar het helpt natuurlijk wel als je ze al goed kent.

Jawel, maar ook al ken je ze niet, dan nog moet je het gewoon vragen. Het ergste dat je kan overkomen is dat ze "nee" zeggen. Dat is dan niet zo erg. Ik wilde Ronnie Atkins van Pretty Maids bijvoorbeeld al op The Metal Opera part 1 hebben, maar toen zei hij inderdaad "nee." Maar ik heb jaren later hem op de 70.000 Tons Of Metal cruise ontmoet en hebben we diverse biertjes gedronken. Toen had ik nog geen plannen om hem op de nieuwe cd te laten zingen, maar enkele maanden later leek me dat toch wel een goed idee en heb ik hem gevraagd. Maar omdat ik hem toen al kende ging het een stuk makkelijker. Ik belde hem op, "he Ronnie wil je nu wel op mijn cd zingen?"

Ik kan me voorstellen dat het destijds bij Alice Cooper al helemaal niet zo soepel liep.

Nou, dat viel eigenlijk ook best mee. Ik had drummer Eric Singer al op de cd, en hij drumt ook bij Alice Cooper. Hij heeft toen het nummer aan Alice laten horen en het dus eigenlijk voor mij gevraagd. Maar tegenwoordig zou het veel moeilijker zijn denk ik. Dat soort mensen hebben echt overvolle agenda's. En laten we eerlijk wezen, ik ben slechts een muzikant uit Duitsland die in Europa, Zuid-Amerika en Japan wel een goeie naam heeft. Ondanks dat ik ook best veel door Noord-Amerika getourd heb en dat het album daar ook uitkomt, denk ik niet dat veel Amerikaanse muzikanten me kennen. Zeker niet als ze niet echt bekend zijn met de Europese metalscène. Het is dan moeilijk om ze over te halen. In Duitsland en Europa kent men Edguy en Avantasia. In de Verenigde Staten, pfff... nee.

Vind je het vervelend dat dit soort metal niet echt aanslaat in de Verenigde Staten?

Vanuit een economisch standpunt wel, natuurlijk. De markt daar is zoveel groter dan hier. Ik zou daar kunnen doorbreken als ik daar naartoe zou verhuizen en dan drie jaar lang non-stop door de Verenigde Staten ga touren. Dan zou ik helemaal opnieuw beginnen, vanaf nul. Van oost naar west en terug, non-stop touren. Dan zouden we het daar wel beter doen dan nu. We hebben best wel een aardige fanbase opgebouwd in Europa, dus waarom zou dat in de VS niet kunnen? Maar goed, ik ben nu 35 jaar oud en heb niet echt zin om mezelf te pleuris te werken om in de VS door te breken. Je vroeg of ik het vervelend vind. Nee, echt vervelend vind ik het niet. Ik probeer het wel te veranderen. En niets is onmogelijk. Maar momenteel kan ik er niet zo erg mee zitten dat we daar niet zo groot zijn als in Europa. Ik kan er niet mee zitten omdat ik zelf niet echt behoefte aan heb om er wat aan te veranderen.

De komende maanden zit je toch in Europa met Avantasia. Deze zomer doe je ook wat festivals. Hoe verschilt een festivalshow van een normale show?

Dat is heel anders, want daar spelen we maar een uur, soms anderhalf uur. Normaal spelen we veel langer. We zijn meestal wel headliners of co-headliners. In Spanje staan we wel bovenaan op een podium, maar Iron Maiden speelt ook op dat festival dus dan zou ik echt niet willen claimen dat we een van de headliners zijn. We spelen dan wel na Iron Maiden, maar dat maakt ons geen headliners. Wees nou eerlijk, 90% van de mensen daar komt voor Iron Maiden. Als nou een deel daarvan nog naar ons komt kijken ben ik al tevreden. Wij moeten onze sporen ook nog verdienen, hoor. Ik weet nog op de eerste Avantasia tour. Er was een festival waar we headliners waren, boven Def Leppard. Ik ben een grote Def Leppard fan, en die ene keer stonden we dus boven Def Leppard in de line-up. Maar ik zou nooit durven beweren dat we groter zijn dan Def Leppard. Zij hebben 50 miljoen albums verkocht en hebben enkele legendarische nummers geschreven. Dat wij dan één keer boven hun staan op een festival maakt ons echt niet groter.

Hoeveel bands van de laatste tien jaar hebben nog zo'n soort status weten te bereiken?

Geen enkele. Ik heb al heel veel bands zien komen en gaan. Bands die vroeger in ons voorprogramma stonden en daarna helemaal zijn doorgebroken, maar toch weer zijn teruggevallen. Het komt en gaat en in een steeds sneller tempo. De goden van vroeger zijn er echter nog steeds. Maar je moet gewoon je plaats kennen in de muziekwereld. Ik weet waar we staan met Avantasia en Edguy en ik ben er zeer tevreden mee.